- Ege Coğrafya Dergisi
- Vol: 30 Issue: 2
- İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE BAĞLI ÇEVRESEL BOZULMANIN GÖÇ KARARINA ETKİSİ: GENEL BİR BAKIŞ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE BAĞLI ÇEVRESEL BOZULMANIN GÖÇ KARARINA ETKİSİ: GENEL BİR BAKIŞ
Authors : Nazan An, Mustafa Tufan Turp, Levent Kurnaz
Pages : 383-403
Doi:10.51800/ecd.932879
View : 17 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-27
Article Type : Review
Abstract :Gelişmiş ülkelerde son 30 yıldaki nüfus artışının ana kaynağını göç oluşturmaktadır. Görünen o ki son yıllarda iklim değişikliğinin neden olduğu çevresel bozulma ile ortaya çıkan iklim mültecisi sorunu, çağımızın en önemli insani krizlerinden biri olma yolundadır. Bununla birlikte, "çevresel mülteci” ve "iklim mültecisi” konularında uluslararası kavramsal ve yasal belirsizlikler, politika eksiklikleri, buna bağlı ülkelerin veri izlemede ve kaydetmede yaşadıkları zorluklar bu alandaki araştırmaları sınırlayan en önemli sorunlardan biridir. Bir başka ifadeyle çevresel mülteci kavramının kabul edilmesi, "çevresel mülteci” ve "iklim mültecisi” kavramlarının netlik kazanması, çok sayıda insanın zorunlu göçünün sorumluluğunu üstlenmek anlamına gelebileceğinden çok yönlü endişeleri de beraberinde getirmektedir. Çevresel göç konusunda yaygın iki görüşten biri göç kararı almada iklim değişikliği riskleriyle yüzleşmenin yeterli olduğu, diğeri ise iklim değişikliği kaynaklı kısa ya da uzun dönemli aşırı hava olaylarının tetiklediği afetlerin tek başına yeterli olamayacağı; bunun yanı sıra bireylerin ya da ailelerin yaşam alanlarını terk etmelerinde gelenekleri, çevresel etkileşimleri, aile yapıları, kültürel özellikleri ve demografik yapıları gibi birtakım bağlayıcı faktörlerin bulunduğu yönündedir. Bu çalışma, iklim değişikliğine bağlı kısa ya da uzun dönemli aşırı hava olaylarının etkisiyle oluşan çevresel bozulmaların birey ve toplumların yaşamları üzerindeki etkilere dayalı farklılaşan tutumlarını değerlendirerek çevresel göç kavramını birçok yönüyle ele almakta, literatürdeki farklı görüş ve bakış açılarına yer vermektedir. Buna göre, iklim değişikliği kaynaklı göçün genel olarak tüm dünyayı etkileyeceği, ancak sosyoekonomik faktörlere bağlı bu etkinin daha az ya da daha çok olacağı sonucuna varılmıştır. Bu kapsamda yeterli ekonomik güce, başarılı uyum politikalarına ve siyasi istikrara sahip olan ülkeler iklim değişikliği risklerinden daha az etkilendiği için insan hareketliliği bu ülkelerde daha az olmakta, tam tersi durumda ise sosyoekonomik stresteki artışa bağlı insan hareketliliği potansiyeli artmaktadır. Diğer taraftan uluslararası hukukta çevresel mülteci kavramı belirsizliği ve yasal koruma statü eksikliği gelecekte özellikle insan hakları açısından kararların sorgulanmasına ve ülkeler arası birçok hukuksal anlaşmazlığa sebep olacaktır.Keywords : Göç, çevresel bozulma ve göç, iklim değişikliği ve göç, çevresel mülteci, iklim mültecisi