- Ege Coğrafya Dergisi
- Vol: 23 Issue: 2
- COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) VE ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ (AHS) KULLANILARAK ANTAKYA (HATAY) ŞEHRİ...
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) VE ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ (AHS) KULLANILARAK ANTAKYA (HATAY) ŞEHRİ’NDE KÜTLE HAREKETLERİ DUYARLILIĞININ DEĞERLENDİRMESİ
Authors : Emre Özşahin
Pages : 19-35
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2014-12-01
Article Type : Other
Abstract :Çeşitli şekillerde sınıflandırılan kütle hareketlerinin hem Dünya’da, hem de Türkiye’de yaygın olarak görülenleri heyelanlar ve kaya düşmeleridir. Bu tür hareketlerin duyarlılık değerlendirmesi için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar içerisinde en yaygın kullanılanı, CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri)’ye dayalı AHS (Analitik Hiyerarşi Süreci) yöntemini içeren modellerdir. Bu çalışmada CBS ve AHS kullanılarak Antakya şehri örneğinde kütle hareketleri duyarlılık değerlendirmesinin yapılması amaçlanmıştır. Bu çalışma, kilometre kareye 10.423 kişinin düştüğü yoğun nüfuslu şehirsel bir alanın sınırları dâhilinde gerçekleştirildiği için önemlidir. Çalışmada materyal olarak farklı kurumlardan alınan çeşitli türdeki birçok veriden yararlanılmıştır. Çalışmadaki faktör haritalarının üretilmesinde ve görüntü analizlerinde CBS yazılımlarından ArcGIS/ArcMap 10.3 paket programı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Antakya şehrinin kütle hareketleri duyarlılık haritası elde edilmiş ve şehir alanındaki kütle hareketlerine hassas noktalar belirlenmiştir. Bu çalışma, Antakya şehrinde kütle hareketleri oluşma potansiyelinin düşük olduğunu göstermiştir. Şehrin % 41’inin düşük (% 35) ve çok düşük (% 6) kütle hareketleri duyarlılığı altında olduğu tespit edilmiştir. Bu sahalar şehirsel alandaki Asi Nehrinin batı kıyısında eğim değerlerinin azaldığı taraça yüzeylerine tekabül etmektedir. Ancak bu alanlarında sel ve taşkın olmak üzere deprem riski altında olduğu da unutulmamalıdır. Bu nedenle yapılacak planlamaların, ilgili bütün doğal afetlerin etkisi göz önüne alınarak üretilen multirisk haritasına göre yapılması gerekmektedir. CBS’ye dayalı AHS yöntemleri kullanılarak yapılan bu çalışmanın daha öncesinde elde edilen bulgularla tutarlı sonuçlar gösterdiği için benzer alanlarda da uygulanabilir olması bakımından tercih edilebileceği anlaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kütle hareketleri, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS), Duyarlılık haritası, Antakya şehri (HATAY).Keywords : Kütle hareketleri, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS), Duyarlılık haritası, Antakya şehri (HATAY)