- Ege Coğrafya Dergisi
- Vol: 14 Issue: 1-2
- ORTA KIZILIRMAK BÖLÜMÜ GÜNEY KESİMİNİN (KAPADOKYA YÖRESİ) İKLİMİ VE ÇÖLLEŞMEDEN ETKİLENEBİLİRLİĞİ...
ORTA KIZILIRMAK BÖLÜMÜ GÜNEY KESİMİNİN (KAPADOKYA YÖRESİ) İKLİMİ VE ÇÖLLEŞMEDEN ETKİLENEBİLİRLİĞİ
Authors : Murat Türkeş
Pages : 73-97
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2005-06-01
Article Type : Other
Abstract :Çalışmada, Thornthwaite iklim sınıflandırma sistemi, Erinç kuraklık indisi ve Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Savaşım Sözleşmesi (UNCCD) kuraklık indisi kullanılarak, Türkiye’nin Orta Kızılırmak Bölümü güney kesiminin (Kapadokya Yöresi) iklimi ayrıntılı olarak belirlendi. Ayrıca, Kapadokya’nın, yağış, minimum (en düşük), maksimum (en yüksek) ve ortalama hava sıcaklıklarının alansal dağılışları ve mevsimlerarası değişimleri ve çölleşme süreçlerinden etkilenebilirliği incelendi. Çalışmanın başlıca sonuçları aşağıda özetlendi: (1) Minimum, maksimum ve ortalama sıcaklıklar açısından en soğuk ay, çalışmada kullanılan tüm istasyonlarda Ocak’tır; en sıcak ay ise, iki istasyonun maksimum sıcaklıkları dışında Temmuz’dur. (2) Maksimum sıcaklıkların değişkenlik katsayıları, yazın en yüksek, kışın en düşüktür. Nevşehir ve Kayseri çevreleri, yüksek yıllararası değişkenlik ve düşük sıcaklıklar açısından Kapadokya Yöresi’nin en karasal yerleridir. (3) Aylık yağış tutarları, Temmuz-Eylül dönemi dışında yıl boyunca oldukça tekdüze bir dağılış gösterir. (4) Kapadokya Yöresi, maksimum yağışı ilkbaharda olan karasal yağış rejimi ile tanımlanır. Yıllık ortalama yağış tutarları 336.4 mm ile 412.4 mm arasında bulunur. (5) Yaz yağış toplamlarının değişkenliği, % 65.7 ile % 78 arasında değişen oranlarla öteki mevsimlerin tümünden daha yüksektir. Yıllık yağış toplamlarının değişim katsayıları, yörenin kuzeyinde yaklaşık % 18, güneyinde yaklaşık % 20’dir. (6) Thornthwaite nemlilik ve Erinç kuraklık indislerine göre, Kapadokya Yöresinde yarıkurak ve kurak-yarınemli ya da yarınemli iklim çeşitleri egemendir. Bozkır ve seyrek kuru ormanlar, yöredeki egemen vejetasyon formasyonunu oluşturur. (7) Kapadokya Yöresi çölleşme süreçlerinin etkilerine açıktır. Yörede çölleşmenin etkisini önlemek ya da en aza indirmek için, sürdürülebilir arazi kullanımı yönetimi ve turizm planlaması uygulamalarına ivedilikle gereksinim vardır. Anahtar Kelimeler: Kapadokya Yöresi, mevsimsellik, değişkenlik, Thornthwaite iklim sınıflandırması, Erinç kuraklık indisi, UNCCD kuraklık indisi ve çölleşme.Keywords : Kapadokya Yöresi, mevsimsellik, değişkenlik, Thornthwaite iklim sınıflandırması, Erinç kuraklık indisi, UNCCD kuraklık indisi ve çölleşme