Orhan Veli Kanık Şiirlerinde "Sözlü İroni"
Authors : Musa ERASLAN
Pages : 605-620
Doi:10.31465/eeder.1311192
View : 268 | Download : 354
Publication Date : 2023-10-26
Article Type : Research
Abstract :İroni, söylenilen bir sözün kendisinden başkaca anlamlarını çağrıştıran, daha çok nesnesi edindiği muhatabını eleştirmeye veya alaya almaya odaklanan, çoğunlukla mizahla sentezlenen bir söylem türüdür. Birçok yapılma şekli olsa da ironi, daha çok söylemin tersini kastetme, eleştirel ve alaysamalı öteki anlamını ima etme esasına göre işler. Gündelik yaşamda ve edebî eserlerde sıklıkla örneklenen bu işleyiş, kuramsal açıdan "sözlü ironi” olarak adlandırılır. Türk edebiyatında öteden beri mizah düzleminde değerlendirilen ironi, Türk edebiyatının özellikle Cumhuriyet’ten sonra kendini fazlasıyla belli eden bir söylem şekli olarak belirir. Etrafında şekillendiği mizah ve hicivden, net ve keskin çizgilerle ayrıştırılabilmesinin mümkün olmadığı ironi, Garip hareketinin öncü ismi Orhan Veli’nin şiirlerinde, bilinçli ve yoğun biçimde kullanılır. Kendini ve sıradan insanın basit yaşamını şiirlerine mizah ve ironiyi şiirinin karakteristiği yapma isteği Orhan Veli’yi Türk şiir geleneğinde özgün bir yerde konumlandırır. Bu makalede Orhan Veli’nin şiirlerinde sözlü ironinin izi sürülecek ve kullanım şekli üzerinde durulacaktır.Keywords : İroni, Sözlü İroni, Türk Edebiyatı, Şiir, Orhan Veli Kanık