- Edebi Eleştiri Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- 16. Yüzyıl Şairlerinden Mahremi’nin Balkan Coğrafyasındaki Hayatı ve Tarihi Hadiseleri Ele Alışı Hak...
16. Yüzyıl Şairlerinden Mahremi’nin Balkan Coğrafyasındaki Hayatı ve Tarihi Hadiseleri Ele Alışı Hakkında Bazı Tespitler
Authors : Murat Ali KARAVELİOĞLU
Pages : 224-234
Doi:10.31465/eeder.1171406
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2022-10-25
Article Type : Research
Abstract :Türk Edebiyatının, gerek hayatı gerekse zengin tarihsel arka plana sahip eserleriyle son derece ilginç ve orijinal şairlerinden olan Tatavlalı Mahremi hakkında kaynakların verdiği malumat hem çok sınırlı hem de birbirinin tekrarı şeklindedir. Bu membalara bakılınca onun, hayatının son yıllarında Selanik’te bulunduğu dışında Balkan coğrafyasındaki hayatı ve faaliyetlerine dair hiçbir bilgiye rastlanmaz. Makalede şairin özellikle üç kasidesi ile kaynaklarda bulunan bilgiler birlikte değerlendirilecektir. Buna göre Mahremi, Balkanlarda yaklaşık on beş yıl yaşamış, bu süre zarfında memuriyet hayatının yanı sıra Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad Seferine ve Mohaç Meydan Muharebesine iştirak etmiştir. Katılarak bizzat şahit olduğu tarihi olayları kasidelerinde detaylı bir şekilde anlatması onun son derece iyi bir gözlemci olduğunu, askeri dile hâkim bulunduğunu göstermektedir. Yaşanan bazı tarihi hadiseleri titiz ve teferruata dalarak, Türkçenin ifade kudretini bütünüyle kullanarak göz önüne sermeyi başarmıştır. Öte yandan sade Türkçe ile kaleme aldığı ve bugün elimizde bulunan birkaç parça şiiri ile olduğu gibi bu tarihi metinlerle de Türkçenin tarihsel gelişimine katkıda bulunmuştur. Disiplinler arası çalışmaların örnekleneceği makalede şairin bilhassa üç kasidesinden hareket edilerek 16. yüzyılın ilk yarısında Türk dili ve tarihine yaklaşımı ele alınacak, tarihi dil ve edebiyat çalışmalarında hem şair/yazarın eserleri hem de farklı disiplinlerin bulguları beraber değerlendirilecektir.Keywords : Mahremi, 16. yüzyıl, Kaside, Klasik Türk Şiiri, Tarih