- Edebi Eleştiri Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- KUYUCAKLI YUSUF ROMANINDA DİN DUYGUSU VE DİN DİLİNE AİT SEMBOLLER
KUYUCAKLI YUSUF ROMANINDA DİN DUYGUSU VE DİN DİLİNE AİT SEMBOLLER
Authors : M.halil SAĞLAM
Pages : 129-145
Doi:10.31465/eeder.455107
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2018-10-30
Article Type : Research
Abstract :Din dili, toplumların din ve inanç sistemleriyle ilgili bir olgunun karşılığıdır. Bu olgu, belli bir inanç sistemine, felsefî öğretilere ve mistik kabullere bağlı olarak ortaya çıkar ve zamanla gelişir. Özellikle sosyoloji, tarih ve edebiyat gibi sosyal bilim dallarında din diline ait çok sayıda Sembol bulunmaktadır. Sosyoloji, toplumların kültürel özelliklerini yansıtmak; tarih bilimi, tarihe ait olayları objektif ölçülerle aktarmak; edebiyat bilimi de anlatıların reel ve retorik yönünü güçlendirmek için din dilinden yararlanmaktadır. Din dili, özellikle retorik üzerine kurgulanmış edebiyat biliminde çok daha nitelikli ve hacimlidir. Din dili bağlamında analiz edilen metinler, ait oldukları toplumların ve bireylerin sosyal, kültürel ve dinî yaşantısını başarıyla yansıtırlar. Estetik ve realist yönü din diliyle zenginleştirilmiş bir edebi anlatı, sosyoloji, tarih ve psikoloji gibi bilim dallarına önemli katkı sağlayabilmektedir. Edebî türler arasında özellikle romanların sosyal bilimlere sağladığı katkı çok daha fazladır. Sokağa tutulan bir ayna olan romanlarda, toplumların din ve inanç algısını, örf ve ananelerini okumak mümkündür. Türk edebiyatında vaka zamanının ve kaleme alındıkları dönemin kültürel özelliklerini yansıtan çok sayıda roman bulunmaktadır . Din diline ait unsurlar, özellikle realist yönü güçlü olan bu romanlarda çok daha fazla yer tutmaktadır. Çünkü din, Türk toplumunun bir realitesidir. Türk edebiyatının en başarılı realist romanları arasında bulunan Kuyucaklı Yusuf romanı din dili bağlamında analiz edilebilecek niteliklere sahiptir. Roman, Türk toplumunun dine dayalı sosyal ve kültürel yaşantısını yansıtmaktadır. Romanın realist yanını güçlendiren din diline ait unsurlar ve semboller romanda hacimli yer tutmaktadır. Romanın aynı zamanda Marksist yazar Sabahattin Ali’nin savruk din duygusuna bakan yönleri de bulunmaktadır. Romanda İslâmiyet, Hristiyanlık, Musevilik dinlerine ayrıca Buda öğretisine ait çok sayıda dinî sembol bulunmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Kuyucaklı Yusuf romanı özelinde anlatılarda kullanılan din dilinin sosyal, kültürel ve psikolojik yönlerini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada Evren örneklem modeli, doküman incelemesi ve nitel betimleme metodu uygulanmıştır.Keywords : Kuyucaklı Yusuf Romanı, Din Dili