- Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- TANZİMAT’TAN II. MEŞRUİYET’E OSMANLI’DA MİZAH BASINI
TANZİMAT’TAN II. MEŞRUİYET’E OSMANLI’DA MİZAH BASINI
Authors : Emine Şahin
Pages : 20-43
View : 12 | Download : 5
Publication Date : 2017-12-25
Article Type : Review
Abstract :Bu çalışmada, Tanzimat’tan II. Meşrutiyet’e kadar olan süre zarfında Osmanlı’da çıkarılan mizah ve karikatür dergileri ele alınmıştır. İlk dönem mizah basını 1876 yılına kadar çıkarılan dergiler olup bu dönemde yayınlananların Osmanlı’nın modern devlet olma yolunda attığı adımları ele aldığı ve bu bağlamda eleştiri düzeyi yüksek olan karikatürler yayınladıkları görülmektedir. Teodor Kasap’ın Diyojen’i yayınlamasıyla birlikte imparatorluk, siyasetin istihzai bir dille eleştirildiği mizah dergileri ile tanışır. Devlet, imajına zarar vereceğini düşündüğü mizah ve karikatür dergileri üzerinde baskı kurmaya başlar. Sultan II. Abdülhamid’in padişah olması ile birlikte ise mizah dergilerinin ülke toprakları içerisinde yayınlanması yasaklanır ve bu yüzden Jön Türkler yurt dışına kaçarak gittikleri yerlerde yayın faaliyetlerini devam ettirirler. Ülke dışında yayınladıkları bu dergileri ise yabancı postaneler aracılığıyla Osmanlı’ya sokar ve okuyucuyla buluştururlar. Çalışmanın bir bölümü de sürgün basın olarak da adlandırılan Jön Türk mizah dergilerine ayrılmıştır. Ayrıca çalışmanın içerisinde sarayın kademeli olarak mizah dergileri üzerindeki baskı, sansür ve kapamaya kadar giden siyaseti gösterilmeye çalışılmıştır.Keywords : Mizah, Karikatür, Dergi, II. Abdülhamid, Jön Türk, Basın, Sansür