- Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 1
- TÜRKİYE’DE AK PARTİ İLE BİRLİKTE GÜNDEME GELEN "BAŞKANLIK SİSTEMİ TARTIŞMASI": SİSTEMİN GE...
TÜRKİYE’DE AK PARTİ İLE BİRLİKTE GÜNDEME GELEN "BAŞKANLIK SİSTEMİ TARTIŞMASI": SİSTEMİN GEREKLİLİĞİ, UYGULANABİLİRLİĞİ, ÇEKİNCE VE ENDİŞELER
Authors : Hüseyin Özbay
Pages : 25-55
View : 21 | Download : 5
Publication Date : 2016-07-15
Article Type : Review
Abstract :Siyasal sistemler ve rejimler tartışması, Platon’dan Rawls’a kadar sürmüştür. Bu süreçte ideal devlet düzeni arayışlarında, meşruiyetini halk iradesine dayandıran demokrasi modeli tek geçerli sistem olarak modernitenin bir göstergesi şeklinde kabul edilmiştir. Siyasal iktidarın kuvvetler arasındaki dağılımı veya sınırlandırılması anayasalarda düzenlenmiştir. Demokratik ülkelerde Parlamenter Sistem, Başkanlık Sistemi ve Yarı Başkanlık Sistemi olmak üzere üç temel hükümet sistemi bulunmaktadır. Parlamentonun varlığı demokrasi için bir garanti olmadığı için demokrasi, parlamenter sistem olmaksızın da var olabileceği gibi; parlamenter sistem de demokrasi olmaksızın var olabilir. Dolayısıyla hükümet biçimi ile demokrasi veya hukuk devleti arasında doğrudan bir ilişki veya orantı bulunmamaktadır. Bu çalışmada iyimser bir perspektiften bu iddia savunulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sürekli tartışılan başkanlık sisteminin gerekliliği ve uygulanabilirliğini sorgulamak ve sisteme yöneltilen bazı eleştirilerin ve çekincelerin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır. Bu bağlamda literatür taraması yapılarak başkanlık sisteminin avantajları ekseninde, gerek parlamenter sistemin dezavantajları gerekse başkanlık sisteminin olumlu yönleri karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışmada ayrıca çeşitli yazarların görüşlerine yer verilmiş ve hükümet sistemlerinin kavramsal boyutta analizi yapılarak tarihsel süreç içerisinde ülke örnekleri ile kıyaslama yapılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde öncelikle başkanlık sisteminin gerekliliği üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde başkanlık sisteminin ülkemizde uygulanabilirliği detaylı olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise sisteme karşı yöneltilen eleştiri ve çekincelere yer verilmiştir.Keywords : Hükümet Sistemleri, Parlamenter Rejim, Başkanlık Sistemi, Yarı Başkanlık, Erkler Ayrılığı, Yasama ve Yürütme