- Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- Ak Dut Agacının Anatomik, Kimyasal, Fiziksel ve Mekanik Özellikleri
Ak Dut Agacının Anatomik, Kimyasal, Fiziksel ve Mekanik Özellikleri
Authors : Gökhan Gündüz, Naci Yildirim, Göksu Şirin, Saadettin Murat Onat
Pages : 131-149
View : 17 | Download : 3
Publication Date : 2009-06-01
Article Type : Research
Abstract :Ak Dut (Morus alba L.) farklı iklim ve topraklarda yetisebilen bir agaç türüdür. Ülkemizde dogal olarak yetismekte olan bir meyve agacıdır. Kurak, verimiz araziler, soguk hava sartları, tuzlu su gibi çesitli etkilere karsı dayanımı fazladır. Dayanıklı ve sarı renkli odunu sayesinde mobilyacılık alanında, bazı formları ile süs agacı olarak ve bunun yanında müzik aletleri yapımında kullanılmaktadır. Daha çok meyvesi ve ipekböcekçiliginde kullanılan yaprakları hakkında çalısmalar yapılmıstır. Bu çalısmada Ankara, Beypazarı ilçesinden alınan Ak Dut (Morus alba L.) agacından elde edilen numuneler kullanılmıstır. Agacın bazı anatomik, kimyasal,fiziksel ve mekanik özelliklerini belirlemek üzere incelemeler yapılmıstır. Anatomik ve kimyasal çalısmalarda gövde ve dal odunu için ayrı numuneler hazırlanarak aralarında karsılastırılmıstır. Çalısmada bulunan sonuçlara göre gövde ve dal odunları için anatomik ve kimyasal yönden aralarında belirgin bir fark bulunmamıstır. Bunun yanında diger Morus türleri ile yapılan karsılastırmalarda bazı farklı özellikler tasıdıgı görülmüstür. Yıllık halka sınırı belirgindir. Traheler halkalı yapıdadır. Homojen ve genis özısınlarına sahiptir. Kimyasal açıdan yapılan karsılastırmada sıcak su çözünürlügünün fazla oldugu görülmüstür. Fiziksel ve mekanik özelliklerde hava kurusu özgül kütle degeri 0.671 g/cm³, tam kuru özgül kütle degeri 0.599 g/cm³, hücre duvarı maddesi %39.95 ve hava boslugu oranı %60.05, hacim yogunluk degeri 0.532 g/cm³, hacimsel daralma miktarı %11.55, hacimsel genisleme miktarı %11.62, odunun içerisine alabilecegi maksimum su miktarı %121.55, lif doygunluk noktası rutubeti %31.51, liflere paralel basınç direnci 49.086 N/mm², egilme direnci 82.31 N/mm² ve elastikiyet modülü degeri 2128.67 N/mm² olarak bulunmustur. M. alba odununun mekanik özelliklerinden, liflere paralel basınç direnci, egilme direnci degerleri ile hava kurusu ve tam kuru özgül kütle delerleri üzerinde istatistik analizler yapılarak 0.05 güvenirlik düzeyinde farklılıklar ortaya konulmustur. Ayrıca, regresyon analizleri de yapılarak sonuçlar arasındaki iliskiler belirlenmistir. Sonuç olarak M. alba’nın fiziksel özelliklerine iliskin çalısmalarda çıkan sonuçlar bazı yapraklı agaçlarla karsılastırılmıs, nispeten birbirine yakın degerler elde edilmistir. Ancak, bu türün mekanik özelliklerinin düsük oldugu görülmüstür.Keywords : Ak Dut, Anatomik Özellikler, Kimyasal Özellikler, Fiziksel Özellikler, Mekanik Özellikler