- Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 22 Issue: 4
- ALÂEDDİN HÜSEYİN CİHANSÛZ’UN GAZNE ŞEHRİNİ İSTİLASI
ALÂEDDİN HÜSEYİN CİHANSÛZ’UN GAZNE ŞEHRİNİ İSTİLASI
Authors : Vural Öntürk
Pages : 1715-1733
Doi:10.16953/deusosbil.785245
View : 14 | Download : 8
Publication Date : 2020-12-31
Article Type : Research
Abstract :Afganistan ile Herat arasındaki dağlık bölgede hüküm süren Gurlular (552-612/1157-1216), bağımsız ve müstakil bir devlet haline geldikleri zamana kadar Gazneliler Devleti’nin (352-582/963-1186) tabiiyeti altında kalmışlardır. Gazneli hükümdarı Sebüktegin’den (366-387/977-997) başlamak üzere Sultan Mahmud (388-421/998-1030), Sultan Mesûd (421-432/1030-1041) ve Sultan İbrahim (451-492/1059-1099) dönemlerinde Gur bölgesine çeşitli seferler düzenlenmiştir. Bu seferler neticesinde Gurlular itaat altına alındığı gibi bu coğrafyada İslamiyet’in yayılması da hız kazanmıştır. Gaznelilerin gerileme dönemi hükümdarlarından Sultan Behramşâh (511-552/1117-1157) zamanında ise Gazneli-Gurlu mücadeleleri farklı bir safhaya girmiştir. Behramşâh’ın tâbi Gurlular aleyhine dış siyasette almış olduğu yanlış kararlar iki devleti karşı karşıya getirmiş ve taraflar arasında meydana gelen savaşlar Gaznelilerin çöküş sürecini hızlandırmıştır. Bu dönemde Gurlular tahtında bulunan Alâeddin Hüseyin b. İzzeddin Hüseyin’in (544-556/1149-1161) iki kardeşinin Behramşâh tarafından öldürülmesi, kendisinde bu devlete karşı büyük bir intikam hırsına sebebiyet vermiştir. Gaznelilere karşı elde etmiş olduğu zaferlerden sonra Gazne şehrini yakıp yıkması tarihlerde kendisinin Cihansûz lakabıyla anılması ile sonuçlanmıştır. Bu çalışmada Sultan Alâeddin Hüseyin Cihânsûz’un Gaznelilerle mücadelesi ve Gazne şehrini istilası ele alınmıştır.Keywords : Alâeddin Hüseyin, Sultan Behramşâh, Gurlular, Gazneliler, Gazne