- Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 21 Issue: 2
- SİYAH PELERİNLİ KIZ’DAN KARA PEÇELİ CADI’YA: FEMİNİST MASAL İNCELEMESİ
SİYAH PELERİNLİ KIZ’DAN KARA PEÇELİ CADI’YA: FEMİNİST MASAL İNCELEMESİ
Authors : Melike Kaygan
Pages : 375-395
Doi:10.16953/deusosbil.480582
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-26
Article Type : Research
Abstract :Sosyolog Pınar Selek çocukluk yıllarında dinleyici olarak dâhil olduğu masal dünyasında daha sonra kız kardeşine masal anlatarak masal söyleyicisi olarak devam etmiş ve feminist masal örnekleri olan Su Damlası, Yeşil Kız ve Siyah Pelerinli Kız adlı masal kitaplarıyla edebiyat dünyasına masal yazarı olarak giriş yapmıştır. Makalede incelenen Siyah Pelerinli Kız, küçük yaştaki bir kızın ataerkil bir toplumda kendine yer edinerek yaşayabilmesi için kendisine dayatılan rollere başkaldırmasının konu edildiği bir masal olmanın da ötesinde, cinsiyet rollerini topyekûn eleştiren, bekâr anne olan bir kadının toplum tarafından yalnızlaştırılmasıyla başlayıp toplum dışına itilmesini ve bu sürecin sessiz tanıklarını -bir arada yaşamanın eril kodlarına da dikkat çekerek- eleştiren bir masaldır. Siyah Pelerinli Kız aynı zamanda para karşılığı zorla evlendirme de para karşılığı çocuk yaşta zorla evlendirilmeye de, 'çocuk gelin' meselesine de "çocuktan gelin olmaz” diyerek göz kırpan, "ya perisin ya cadı” ikiliğine sıkıştırılmaya çalışılan kadınlara ikilikleri yıkmanın mümkünlüğü üzerine ipuçları veren bir masal olarak açıkça yeni feminist masal örneklerindendir. Masalda Siyah Pelerinli Kız’ın Kara Peçeli Cadı’ya dönüşümü ve Yosun adlı masal kahramanın Yosun Peri’ye yolculuğu ekseninde aslında iki farklı hikâyeye sahip olan kadının ortak başkaldırılarına da tanıklık ediyoruz. Erkek egemen sistemi, eril ideolojiyi, toplumsal normları eleştirmenin yanı sıra ‘feminist kız kardeşlik’ ilkesi de masalda kendine böylece yer buluyor.Keywords : Pınar Selek, Masal, Feminist Eleştiri, Peçe, Pelerin