- Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 52
- Anadolu Selçuklu Dönemi Mimari Süslemelerinin Çözümlenmesine Yönelik Yeni Bir Yaklaşım
Anadolu Selçuklu Dönemi Mimari Süslemelerinin Çözümlenmesine Yönelik Yeni Bir Yaklaşım
Authors : Şenay Özgür Yildiz, Evren Fulya Shahbazzadeh
Pages : 299-335
Doi:10.21054/deuifd.827374
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2020-12-22
Article Type : Research
Abstract :Anadolu topraklarında Türk-İslâm sanatlarının görsel belgeleri sayılabilecek pek çok mimari eser bulunmaktadır. Bu eserlerin motif ve kompozisyonları Türk kültürünün ve İslâm inancının harmanlanmış birer yansıması olmuştur. İslâm tasavvufundaki "Vahdet” inancı, ilim, bilim ve sanatta her daim var olmuş, Türkler’in İslamiyet’i kabul edişi ve tasavvufla tanışmaları Türk-İslâm sanat anlayışını özgün bir üsluba kavuşturmuştur. Bu çalışmada ulaşılan bu özgün üslubun bir parçası olan yazıdan yola çıkarak, Anadolu Selçuklu Döneminde mimari süslemelerde yer alan kompozisyonların içerisindeki Kûfi harf motiflerini tespit ederek, bunlara dair değerlendirme ve incelemelerde bulunduk. Bu harfler yazı şeritlerinin dışında, Anadolu Selçuklu mimari süslemelerinde birer motif olarak yer almaktadır. Çalışmamızın konusu olan mimari süslemelerdeki kufi harfler, Anadolu Selçuklu Dönemi sanat anlayışının özgünlüğünü ve kompozisyon gelişimini gözler önüne sermektedir. Biz bu çalışma ile Kûfi harflerin birer yazı elemanı olmaları dışında, mimari bir süslemenin kompozisyon bütünlüğü içerisinde görülebilir hale gelmesini ve Türk-İslâm sanatları konusunda yapılan araştırmalarda daha kapsamlı bir bakış açısına ulaşılabilmesini hedefledik.Keywords : Kûfi, Sembolizm, Anadolu Selçukluları, İslâm Sanatları, Tasavvuf, Mimari Süsleme, Yazı, Vahdet İnancı