- Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 10 Issue: 1
- DELHİ TÜRK SULTANLIĞI SARAYINDA CAYİN BİR ÂLİM: ṬHAKKURA PHERŪ VE ESERLERİ
DELHİ TÜRK SULTANLIĞI SARAYINDA CAYİN BİR ÂLİM: ṬHAKKURA PHERŪ VE ESERLERİ
Authors : Yasin Tekin
Pages : 71-88
View : 98 | Download : 98
Publication Date : 2023-04-28
Article Type : Research Article
Abstract :Yönetici elitleri Müslüman Türk kültürünün taşıyıcısı ve uygulayıcı olan Delhi Sultanlığı, Orta Çağ Hindistan’ında çok kültürlü bir dünya içerisinde kurulmuştur. Ancak ağırlıklı olarak Farsça yazılmış birincil kaynakları çoğunlukla bu kozmopolitliği yeterince ve doğru yansıtmamaktadır. Hint dillerindeki kaynakları ise kendine özgü anlatı gelenekleri nedeniyle farklı problemlere sahiptir. Bu nedenle sultanlığın Cayin tebaası ve onlar tarafından yazılmış eserler Delhi Türk Sultanlığı’nın toplumsal yapısı ile devletin gayrimüslimlerle ilişkilerini anlamada son derece önem arz etmektedir. Delhi sarayının hazine dairesinden uzun yıllar ayarcı olarak görev yapan sultanlığın tanınmış Cayin âlimlerinden Ṭhakkura Pherū’nun hayatı ve eserleri bu açıdan oldukça zengin bilgiler içermektedir. Bilgili bir sarraf ve tüccar olarak eserlerinde XIII. yüzyılın sonları XIV. yüzyılın başlarında Kuzey Hindistan’da kullanılan ölçülere, sikkelere ve değerli taşlara geniş yer verir. Çalışmalarındaki mezkur bilgiler Delhi Türk Sultanlığı’nın ve Hindistan alt kıtasının orta çağları için en önemli nümismatik ve ekonomik göstergeler olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca Ṭhakkura Pherū’nun hayatı ve eserlerinde himayedârları kullandığı yüceltici unvanlar Delhi sultanlarının gayrimüslim tebaa ile ilişkilerinin Farsça kaynaklarda hiç değinilmeyen yönlerini keşfetmemize olanak sağlamaktadır.Keywords : Delhi Türk Sultanlığı, Ṭhakkura Pherū, Halacîler, Tuğlukşahlar, Bilim Tarihi