- Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- İNGİLİZ VE HİNT EDEBİYATLARINDA GOTİK: OTRANTO ŞATOSU VE VETĀLAPAÑÇAVİṂŞATİ
İNGİLİZ VE HİNT EDEBİYATLARINDA GOTİK: OTRANTO ŞATOSU VE VETĀLAPAÑÇAVİṂŞATİ
Authors : Gökhan Akmaz
Pages : 448-463
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-10-22
Article Type : Research
Abstract :Konu gotik edebiyat olunca akla ilk gelen şey korkutucu mekânlar, karakterler ve gizemli olaylardır. Müthiş bir korku teması üzerine kurulmuş olan bu edebiyat türünde kullan ılan mekânlar; şatolar, mahzenler, mağaralar, mezarlıklar ve bunlar gibi korku uyandıra n yerlerdir. Gotiği, diğer edebi türlerden farklı kılan ise karakterleridir. Bu eserlerde vampirler, ölüler, canavarlar, yaratıklar, hortlaklar gibi doğaüstü varlıklar önemli bir yer tutmaktadırlar. Gotik edebiyatta korku ve merak birbirine doğru bir şekilde işlenip anlatımı akıcı ve sürükleyici kılar. Batı edebiyatı bağlamında bu tarzdaki ilk eserlerin 18. yüzyıl Aydınlanma Hareketine karşı yazıldığı ve ilk örneklerin bu zamandan sonra oluşturulduğu düşünülmektedir. Bu edebiyatın ilk örneğinin ünlü İngiliz yazar Horace Walpole tarafından kaleme alınan Otranto Şatosu adlı eser olduğu düşünülmektedir. Bu eser o zamana kadar ele alınmış olan diğer tüm eserlerden farklıdır. Bu eserle birlikte alışılagelmiş olan tüm zaman, mekân, karakter algıları yıkılmıştır. İlk ortaya çıktığı yıllarda büyük yankı uyandıran ve günümüzde edebiyat dünyasında çok önemli bir yere sahip olan bu eserin karakterleri devasa boyutlara ulaşabilen bir hayalet, iktidar hırsına kapılmış bir prens, bu prensin hasta oğlu ve şatonun asıl varisi olan genç köylüdür. Daha önce genellikle mimaride kullanılan gotik tarz bu eserle Batı edebiyatına ilk adımını atar. Batı edebiyatına ilk adımını atar diyoruz, zira bu edebiyat Doğuda çok daha öncesinde kendine yer bulmuştur. İlk gotik eserlerin Batıda ortaya çıktığı düşüncesi Hint edebiyatının yeter ince incelenmemesinden kaynaklanmaktadır. Yazım tarihi tam olarak bilinememekle birlikte 11. yüzyıla tarihlendirilen Vetālapañçaviṃşati (Hortlağın Yirmi Beş Öyküsü) adlı eser gotik türün tüm özelliklerine sahiptir. Cesur bir kral, bilge bir hortlak ve açgözlü bir ermiş arasında geçen olayları konu edinen eserde mekân olarak saray, mezarlık ve kurban töreni alanı yer almaktadı r. Korku, tekinsizlik ve merak gibi duygular bu eserde ustaca bir arada kullanılmışlardır. Bu çalışma, gotik edebiyatın ve bu edebiyat türünün tanımı, tarihi ve örnekleri ile ilgilidir. Ayrıca, gotik denilince akla ilk neyin geldiği, bu edebiyat türüyle birlikte kullanılan mekânların ve karakterlerin yapısı gibi önemli unsurlar bu çalışmanın konusudur. İngiliz edebiyatından Otranto Şatos u ve Hint edebiyatından Vetālapañçaviṃşati adlı eserler bu çalışmada karşılaştırmalı bir biçimde ele alınmıştır.Keywords : Gotik Edebiyat, Korku, İngiliz, Hint, Batı-Doğu, Otranto Şatosu, Vetālapañçaviṃşati