- Doğu Coğrafya Dergisi
- Vol: 25 Issue: 44
- ŞEHİR COĞRAFYASI VE AFET YÖNETİMİ BAĞLAMINDA SAMSUN–ATAKUM SEL VE TAŞKINLARI
ŞEHİR COĞRAFYASI VE AFET YÖNETİMİ BAĞLAMINDA SAMSUN–ATAKUM SEL VE TAŞKINLARI
Authors : Cevdet Yilmaz, Mutlu Kaya
Pages : 31-46
Doi:10.17295/ataunidcd.787483
View : 13 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-20
Article Type : Research
Abstract :Şehir içi seller son yıllarda sayısı hızla artan doğal afetlerden biridir. Bu tehlike sadece geri kalmış ülkelerde değil, altyapısı çok güçlü olduğu bilinen ülkelerde de görülmekte, can ve mal kayıpları giderek artmaktadır. Bu araştırmada Samsun ilinin nüfus ve kentsel alan olarak son yıllarda en hızlı büyüyen ilçesi olan Atakum’da yaşanan sel ve taşkınlar ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle Atakum’un doğal ortam özellikleri ile hızlı kentleşme ve alansal yayılma ilişkileri üzerinde durulmuştur. Daha sonra ise; dere yataklarının işgal edilerek doğal çevrenin zamanla bozulma süreci ve bu sürecin Atakum’da meydana gelen sel ve taşkın afetleri ile ilişkisi, sel sonucu ortaya çıkan zararlar ele alınmıştır. Son olarak ise; afetlerin sık tekrarlanmaya başlamasıyla Büyükşehir Belediyesi tarafından risk arz eden bütün dereler üzerine tedbir amaçlı olarak inşa edilen "sel kapanları” gibi mühendislik uygulamaları üzerinde durulmuş, bu tedbirlerin gelecekte ne kadar işe yarayacağı hususu ise tartışmaya açılmıştır. Araştırmada ArcGIS.10 yazılımı ile 15 m yersel çözünürlüğe sahip ASTER uydu görüntüleri kullanılmış ve sahanın sayısal yükseklik modeli (DEM) haritası da üretilmiştir. Daha sonra, derelerin bugüne kadar (ve özellikle yakın yıllarda gerçekleşen taşkınları öne alınarak), verdiği zararları içeren bilgiler ve afetleri gösteren arşiv fotoları derlenerek sahanın taşkın hali bugünkü normal hali karşılaştırılmıştır. Daha sonra, derelerin bugüne kadar (ve özellikle yakın yıllarda gerçekleşen taşkınları öne alınarak), verdiği zararları içeren bilgiler ve afetleri gösteren arşiv fotoları derlenerek sahanın taşkın hali bugünkü normal hali karşılaştırılmıştır.Keywords : Samsun, Atakum, şehir selleri, taşkınlar