SİYASİ COĞRAFYA AÇISINDAN İSPANYA
Authors : Kenan Aribaş, Hasan Kara
Pages : 61-86
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2011-09-14
Article Type : Other
Abstract :İspanya güneybatı Avrupa’da stratejik bir noktada, Akdeniz ve Atlantik’te kıyısı olan iki ülkeden biridir. Cebelitarık boğazının ülkenin güneyinde olması, stratejik önemini artırmaktadır. Ülkenin Jeotarihi, hem Osmanlı Devleti hem de Dünya açısından belirleyici role sahiptir. İspanya, Amerika’nın keşfi ile dünya tarihini değiştirmiştir. Bu keşifle birlikte yeni ticari yolların açılmasında, Osmanlı Devletinin gerilemesinde, I. Viyana mağlubiyeti ve İnebahtı deniz savaşının kaybedilmesinde hatta kapitülasyonların var olmasında İspanya’nın rolü büyüktür. Orta ve Güney Amerika’da Latin Amerika devletlerini kuran İspanya’nın, sömürgecilik, kapitalizm, merkantilizm ve köle ticaretinin başlatılmasındaki ilksel rolü de dikkat çekicidir. Maya, İnka ve Aztek medeniyetlerinin yok edilmesini sağlaması da insanlık değerleri açısından bir trajedidir. Ülke içinde aristokratlar, kilise, burjuva, işçi ve köylü sınıfı arasındaki çekişmeye sürekli dâhil olan ordu, çalkantılı bir tarihin yaşatılmasına neden olmuştur. Fransızların İspanya’yı istila etmesinin ardından Latin Amerika sömürgelerinin elinden çıkması sömürge gelirlerinden yoksun kalınmasını sağlarken, ABD ile 1898’de yaşanan ilk küresel savaşla, Küba, Porto Rico ve Filipinlerin kaybedilmesi ülke tarihi açısından belirleyici olmuş ve çöküşe itmiştir. Uzun süre Franco rejimi ile dış dünyadan kopan İspanya, 1986 yılında Avrupa Birliğine dâhil olarak, ekonomik açıdan gelişmeye başlamıştır. Ayrılıkçı; Bask, Katalonya ve Galiçya ile başı dertte olan İspanya’nın son yıllarda Türkiye ile önderliğini yaptıkları Medeniyetler ittifakı çalışması, uluslararası düzen içinde yeni bir çalışma olarak dikkatle takip edilmektedir.Keywords : Siyasi Coğrafya, Sömürgecilik, Jeopolitik, Ayrılıkçı Terör