- Doğu Asya Araştırmaları Dergisi
- Vol: 3 Issue: 6
- Kuşak Yol Projesi Bağlamında Çin Halk Cumhuriyeti’nin Küresel Hegemonya Girişimi
Kuşak Yol Projesi Bağlamında Çin Halk Cumhuriyeti’nin Küresel Hegemonya Girişimi
Authors : Berkan Karamurtlu
Pages : 54-81
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-07-01
Article Type : Research
Abstract :20. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren ekonomik açıdan istikrarlı bir biçimde gelişim kaydeden Çin Halk Cumhuriyeti, 21.Yüzyılın önemli aktörlerinden birisi olmuştur. Deng Xiaoping’in başlatmış olduğu "Reform ve Açılma” hareketlerinin yanı sıra Çin’in geçmişten günümüze uzanan sosyo-kültürel yapısında belirleyici olan Konfüçyüsçü değerler ekseninde Batılı sistemleri "Çin Tarzı’na” dönüştürmeyi başarabilen Çin, 1992 yılında "Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi” anlayışını benimsemiş, 2001 DTÖ üyeliği sonrası küresel ticaret hacmini arttırmış ve 2010 yılında dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olmuştur. Xi Jinping’in, 15 Kasım 2012’de ÇKP Genel Sekreterliği ve 14 Mart 2013 tarihinde Çin Devlet Başkanlığı koltuğuna oturmasıyla birlikte Çin dış politikasında önemli değişiklikler yaşanmıştır. Nitekim, Deng Xiaoping döneminden itibaren gücünü sakla zamanını bekle (Dao guang yang hui) mottosunu Çin dış politikasının merkezine koyan Çin Halk Cumhuriyeti, Mao sonrası göreve gelen en güçlü ve milliyetçi bir lider olan Xi Jinping ile bu mottodan sıyrılıp başarı için çabala (Fen fa you wei) mottosunu benimsemeye başlamıştır. "Çin Rüyası” söylemi altında ÇKP’nin kuruluşunun yüzüncü yıl dönümü olan 2021’de "orta halli refah toplum” ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunun yüzüncü yıl dönümünde "modern, demokratik müreffeh ve çağdaş bir sosyalist devlet” oluşturmak isteyen Pekin yönetimi bu girişimlerin hızlandırılması adına 2013 yılında "Bir Kuşak Bir Yol Projesi’ni” uygulamaya koymuştur. Projenin hedeflerinden ve planlanan bitiş tarihinin 2049 olarak belirlenmesinden dolayı işbu proje ÇHC’nin küresel hegemon güç olmayı hedeflediği yorumlarını beraberinde getirmiştir. Bu çalışma, Xi Jinping iktidarı ile birlikte Çin dış politikasında yaşanan değişimin nedenlerinin ve geçmişte asla küresel hegemonya amacı gütmeyeceğini açıklayan Çin Halk Cumhuriyeti’nin zaman içerisinde neden bu fikirden sıyrıldığı sorularına "Bir Kuşak Bir Yol” projesi bağlamında cevap getirmeyi amaçlamaktadır.Keywords : Bir Kuşak Bir Yol, Xi Jinping, Küresel Hegemonya, Reform ve Açılma, Çin Dış Politikası