- Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- EPİSTEMOLOJİK AÇIDAN TASAVVUF FIKIH İLİŞKİSİ RÛHÛ’L-BEYÂN TEFSİRİ ÖZELİNDE
EPİSTEMOLOJİK AÇIDAN TASAVVUF FIKIH İLİŞKİSİ RÛHÛ’L-BEYÂN TEFSİRİ ÖZELİNDE
Authors : Derviş Dokgöz
Pages : 26-49
Doi:10.31457/dased.940275
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2021-06-21
Article Type : Research
Abstract :İlham, keşf ve rüya gibi bireysel tecrübeye dayalı manevî unsurlar; fıkıh, hadis ve kelam gibi İslamî ilimler nazarında genel olarak bilgi kaynağı olarak görülmezken tasavvufî anlayışta ise bunlar önemli birer bilgi kaynağı olarak görülmüştür. Bu nedenle tasavvuf ilmi en çok epistemolojik açıdan tartışma konusu olmuştur. Fakihlerin veya diğer ilim ehlinin bu konudaki eleştirilerine karşın mutasavvıfların, ısrarla bu bilgi kaynaklarını savundukları görülmektedir. Bu makalede önde gelen sûfî müfessir İsmail Hakkı Bursevî’nin Rûhu’l-Beyân adlı tefsiri çerçevesinde tasavvuf anlayışındaki bu bilgi kaynaklarına dair görüşler ortaya konulmuş ve bunlara dair değerlendirmelerde bulunulmuştur. Buna göre ilham ve keşf gibi vasıtalar mutasavvıflar nazarında vahyin bir türü olup, bu nedenle de güvenilir bilgi kaynakları konumundadır. Bu şekilde manevî tecrübeye dayalı bilgi elde etme yöntemleri ile bir kısım gaybî hususlara muttali olunabildiği gibi, bazı amelî/fıkhî konularda da bunlara dayalı bilgiler ortaya konulduğu görülmektedir. Bu ve benzer hususlar çalışmada ele alınarak fıkhî açıdan değerlendirilmiştir.Keywords : Fıkıh, Tasavvuf, Epistemoloji, İlham, Rüya