- Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- 20. Yüzyıl Türkiye Mimarlığı’nın ulusal ve uluslararası düzeydeki politik değişimler bağlamında ince...
20. Yüzyıl Türkiye Mimarlığı’nın ulusal ve uluslararası düzeydeki politik değişimler bağlamında incelenmesi
Authors : Eylül Ayda Türker, Ahmet Mete Tapan
Pages : 95-113
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2022-07-31
Article Type : Research
Abstract :İlk çağlardan günümüze dek mimarlık disiplini, çağın politik koşullarından önemli derecede etkilenmiştir. Çağlar boyu mimari uygulamalar ve kentler yaşanılan savaşları, hükümdarların ideolojilerini ve dönemin sosyo-ekonomik dönüşümlerini yansıtmış, hatta dönemin politik bakış açısını topluma iletme gayesi ile araç görevi görmüştür. Toplumun ihtiyaçlarını belirli ölçüler ve yasal sınırlar içerisinde çözmek için mekânlar tasarlama eylemi olarak kabul edebileceğimiz mimarlık uygulamaları, politika ile kurduğu sıkı ilişki neticesinde toplum ve çevre yararının geri planda kalmasına neden olmuştur. Konuya ilişkin olarak bu makalede, mimarlık ve politika kavramları arasındaki ilişkinin, mimari ürünlere ve kentlere nasıl yansıdığının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda öncelikle politik bir araç olarak mimarlık disiplininin farklı dönemler ve ülkelerde nasıl kullanıldığı araştırılmış, mimari örnekler ile konu pekiştirilmiştir. Odak noktası olarak Türkiye Cumhuriyeti, 20. yüzyıl döneminde yaşanılan dönüm noktalarına göre politik, ekonomik ve toplumsal açıdan incelenmiş, bu değişimlerin dönemin mimarlığına ve kentlerine nasıl yansıdığı analiz edilmiştir. Yapılan araştırmanın sonucunda dönemin politik koşullarının mimarlık ve kentler üzerinde geniş bir etki alanının olduğu fakat bu etkinin mimarlığın temel amaçlarına, kent düzenine ve dolayısı ile toplumun ihtiyaçlarına ters düşen uygulamalara sebep olduğu belirlenmiştir. Buna göre bu çalışmada, kentin ortak öznesi olan mimarlık ve politika kavramları arasındaki hiyerarşik ilişkinin mimarlık, kent ve toplum yararına nasıl geliştirilip düzenlenebileceğini ortaya koyan dikkat çekici önerilerde bulunulmuştur.Keywords : Mimarlık, Mimarlık ve Politika, Türkiye Mimarlığı