- Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- Comparative Study of Speech and Language Characteristics of 6-8 year-old Turkish Children with Dysle...
Comparative Study of Speech and Language Characteristics of 6-8 year-old Turkish Children with Dyslexia and Children with Typical Development
Authors : Ayşe AYDİN UYSAL, Merve Nur SARIYER KARABAYIR, Şükrü TORUN, Tülin FİDAN, Esra Nazlı SAKALLI
Pages : 42-61
View : 16 | Download : 2
Publication Date : 2022-04-29
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Nörolojik temelli bir öğrenme güçlüğü olan disleksi; sözcük çözümleme, heceleme ve/veya akıcı olarak sözcük okumada yaşanan güçlükler ile kendini göstermektedir. Dil ve konuşma bozukluklarının sıklıkla disleksiye eşlik ettiği görülmektedir. Disleksi tanılı pek çok birey, kelime dağarcığı, konuşmanın algılanması, morfoloji, sentaks, fonoloji ve semantik alanlarını kapsayan alıcı dilde ve ifade edici dilde zorluk yaşamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkçe konuşan ve disleksisi olan çocukların dil ve konuşma profillerini, standardize dil ve konuşma testleri kullanarak incelemektir. Yöntem: Çalışmanın katılımcıları yaşları 6;7-8;11 arasında olan (Ort.= 96 ay, SS= 9 ay) ve disleksi tanısı almış 29 çocuk (13 erkek, 16 kız) ve bu çocuklar ile yaş ve cinsiyete göre eşleştirilmiş 29 tipik gelişim gösteren (Ort.= 95 ay, SS= 8 ay) 29 olmak üzere toplam 58 kişiden oluşmaktadır. Katılımcılara dil ve konuşma terapisi alanında kullanılan standardize testler uygulanmıştır. Katılımcıların dil ve konuşma becerilerinin değerlendirmesinde TODİL, Sesletim ve Sesbilgisi Alt Testleri ve Türkçe Anlamsız Sözcük Tekrar Testi kullanılmıştır. Herhangi bir psikiyatrik bozukluğu (dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, yıkıcı davranış bozukluğu, anksiyete bozukluğu vb.) ve nörolojik hastalığı (epilepsi vb.) olan ve Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği Revize-IV' ten (WISC-R-IV) 85 puan ve daha düşük puan alan çocuklar çalışmanın dışında tutulmuştur. Elde edilen veriler "Windows 23,00 için SPSS yazılımı” ile değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı analizler yapılmış ve örneklemin normal dağılımı Kolmogorov Smirnov testi ile test edildikten sonra konuşma ve dil testlerinde gruplar arasındaki fark Student-T Testi ve Mann-Whitney-U testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: İki grup arasında, Türkçe anlamsız Sözcük Tekrar testinde, Q-NRT ve T-NRT iki alt testinde de disleksi tanısı alan grup ile tipik gelişim gösteren katılımcılar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (t (56) = 5,98, p = 0,001). Türkçe Sesletim ve Sesbilgisi alt testleri ve Sözcük Ayırt Etme alt testi hariç TODİL açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık bulunmuştur (U=337,00, p<,05). TODİL alt testleri ve Türkçe Sesletim ve Sesbilgisi alt testleri arasında anlamlı olarak farklılık bulunmamıştır (U=337,00, p>,05). Tüm testlerde tipik gelişim gösteren grup, disleksisi olan gruptan daha yüksek performans göstermiştir. Sonuç: Grup olarak incelendiğinde, disleksisi olan çocukların dil ve konuşma becerileri yaşıtları düzeyinin altındadır. Disleksi sadece okuma bozukluğu değildir. Dil bozuklukları, konuşma sesi bozuklukları genellikle disleksiye eşlik eder. Klinik bir karar vermek amacıyla disleksisi olan çocuklara, çok boyutlu bir değerlendirme yapılmalıdır. Dil becerileri, fonolojik ve artikülasyon yetkinliği, anlamsız kelime tekrarı değerlendirme prosedürlerine dahil edilmelidir. Çocuğun konuşma ve dil özelliklerinin belirlenmesi disleksinin tanı ve dolayısıyla müdahale aşamalarında çok önemlidir. Disleksi tanılama ve müdahale süreçlerinde dil ve konuşma değerlendirmelerinin de yer almasının yararlı olacağı düşünülmektedir.Keywords : disleksi, dil bozukluğu, konuşma bozukluğu, dil değerlendirmesi, konuşma değerlendirmesi