- Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- A Corpus-driven Study on the Turkish Focus Particle Sırf
A Corpus-driven Study on the Turkish Focus Particle Sırf
Authors : Muhammet Fatih Adigüzel
Pages : 283-297
Doi:10.31464/jlere.561121
View : 17 | Download : 7
Publication Date : 2019-10-20
Article Type : Research
Abstract :Bu, sırf odak parçacığının kapsam alanındaki eşdizim örüntülerini saptamaya yönelik TUDv3.0 derlemine dayanan derlem-sürümlü bir çalışmadır. Çalışma, sırf’ın odak kapsamını oluşturan sözdizimsel bileşenlerinin büyük ölçüde maksat veya neden öbekleri veya cümlecikleri olduğunu ortaya koymuştur. İncelenen 430 bağımlı dizin satırının yarısından fazlasında sırf’ın odak bileşenini çeşitli maksat veya neden kalıplarının oluşturduğu görülmüştür. Bu sınırlayıcı odak işlemcisinin kapsam alanlarında en sık karşılaşılan sözcükler sırf’ın eşdizim listesindeki ilk iki sırada yer alan maksat veya neden işaretleyicileri diye veya için dir. Sırf ile bu sözcükler arasındaki bu çok yüksek eşdizimsel çekim gücünün ardında edimbilimsel bir neden olduğu görülmüştür. Konuşmacı, sadece veya yalnızca gibi başka sınırlayıcı odak parçacıkları yerine sırf'ı seçerek, sadece bir şeyin yapılmasının ardındaki tek nedeni veya maksadı belirtmekle kalmamakta, aynı zamanda çoğu kez kendince yersiz maksatlara ve nedenlere yönelik olumsuz tutumunu da yansıtmaktadır. En olumsuz söylem ezgisi ise, isim boşluğunu dolduran neredeyse tüm isimlerin soyut olduğu ve bunların çoğunun da olumsuz çağrışımlara sahip olduğu " sırf + isim + olsun diye” örüntüsünde görülmüştür.Keywords : Türkçe odak parçacıkları, sınırlayıcı işlemciler, derlem-sürümlü, sırf