- Dil Dergisi
- Vol: 172 Issue: 2
- Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin Sorularının Çıkarım Türlerine Göre İncelenmesi
Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin Sorularının Çıkarım Türlerine Göre İncelenmesi
Authors : Ezgi Kaya, Meltem Ayabakan, Yusuf Aydin
Pages : 77-95
Doi:10.33690/dilder.906410
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2021-07-31
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırmanın amacı ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metin sonu sorularının çıkarım türlerine dağılımını incelemektir. Araştırmada 94 metin ve bu metinlere bağlı 492 soru ele alınmıştır. Metin sonu sorular Chikalanga’nın (1992) önerdiği sözcüksel, önermesel ve kullanımsal çıkarım ulamlarına göre değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları Türkçe ders kitaplarında çıkarım yapmayı gerektiren soruların yanında herhangi bir çıkarım yapılmadan yanıtlanabilecek bağımlı bilgi sorularının da yer aldığını göstermektedir. Soruların %51’i kullanımsal, %17’si önermesel çıkarım yapmayı gerektirmektedir. Türkçe ders kitaplarında sözcüksel çıkarım sorularına yer verilmemiştir. Soruların %32’si ise bağımlı bilgi sorularıdır. Bu sonuçlar kitaplarda yer alan metin sonu sorularının çıkarım türlerine dengeli bir biçimde dağıtılmadığını göstermektedir. Ayrıca bağımlı bilgi soru oranının yüksek olmasının metin sonu sorularının derin anlamaya katkısını sınırlayacağı söylenebilir.Keywords : Ortaokul Türkçe Ders Kitapları, Metin Sonu Soruları, Çıkarım, Okuduğunu Anlama