- Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 29
- EBÛ AHMED TALHÂ EL-MUVAFFAK-BİLLÂH’IN (ö. 278/891) ABBÂSÎLER TARİHİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ...
EBÛ AHMED TALHÂ EL-MUVAFFAK-BİLLÂH’IN (ö. 278/891) ABBÂSÎLER TARİHİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Authors : Mutlu Saylik
Pages : 207-233
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2022-02-28
Article Type : Research
Abstract :Ebû Ahmed Talhâ el-Muvaffak-Billâh, Abbâsî halifesi Mütevekkil-Alallâh’ın oğludur. Babasının ordu mensupları tarafından öldürülmesinden sonra özellikle kardeşi Mu‘tez-Billâh’ın hilafete çıkma mücadelesinde çok gayret göstermiş ve askerî başarılarıyla ön plana çıkmıştır. Mu‘tez-Billâh’ın bir darbe ile devrilerek öldürülmesinden sonra Muhtedî-Billâh hilafete çıkarılmış, bunun üzerine Muvaffak gözetim altına alınarak Mekke’ye sürülmüştür. Halife Muhtedî-Billâh’ın da bir askerî müdahaleyle devrilmesi sonucunda Mu’temid-Alallâh hilafete çıkarılmıştır. Bu süreçte Abbâsîler’de istikrarsızlık hâkim olmuş, isyanların önü alınamamıştır. Bunun üzerine Muvaffak-Billâh halife olan kardeşi Mu’temid-Alallâh tarafından bir kurtarıcı olarak çok geniş yetkilerle başkumandanlık görevine getirilmiş ve çok zor bir süreçte hem siyasî hem de askerî alanda başarılı icraatlar yapmıştır. Bu çerçevede zenci kölelerin isyanını bastırmış ve Yakup b. Leys sorununu çözmüştür. Onun gayretli çabaları sonucu ülkede istikrar sağlanmış, merkezi otorite güçlenmiş ve Abbâsî başkentinin Sâmerrâ’dan Bağdat’a taşınmasına zemin hazırlanmıştır. Muvaffak-Billâh, siyasî ve askerî alanda Abbâsî tarihinde çok önemli başarılara imza atmıştır. Ancak böylesi önemli ve etkili bir şahsiyetle ilgili alanda yeteri kadar araştırma bulunmamaktadır. Bundan dolayı Muvaffak-Billâh’ın Abbâsî tarihindeki yeri ve önemi ile ilgili bütüncül, müstakil bir çalışmayla konunun aydınlatılıp alana katkı sunulması hedeflenmektedir.Keywords : Abbâsîler, Veliaht, Muvaffak, Zenci İsyanı, Ya'kub b. Leys