- Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: Özel Issue: - Prof. Dr. Halil ÇEÇEN'e Armağan Özel Issue
- CEM SULTAN’IN CEMŞÎD Ü HURŞÎD MESNEVİSİNİN EPİZOT YAPISI
CEM SULTAN’IN CEMŞÎD Ü HURŞÎD MESNEVİSİNİN EPİZOT YAPISI
Authors : Ayşe Sağlam
Pages : 15-31
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :Anlatma esasına dayalı edebî metinler belirli bir konu çerçevesinde var olan birden fazla olayın anlam bakımından birbirini tamamlayacak şekilde ardı ardına gelmesi suretiyle oluşur. Neden-sonuç ilişkisiyle birbirine bağlanan bu olay parçaları hem kendi başına bir anlam ifade etmekte hem de metnin bütünlüğü içerisinde bir anlam taşımaktadır. Özellikle halk hikâyesi incelemelerinde metnin birbirinden ayrılabilen bu parçaları epizot olarak adlandırılmakta ve muhtelif birçok hikâyede epizotların genel olarak ortak olduğu görülmektedir. Genelde uzun soluklu maceraların hikâye edilmesinde başvurulan mesneviler, kendine has düzeni olan ve temelde giriş, asıl hikâyenin anlatıldığı bölüm ve sonuç olarak üç bölümden oluşan bir anlatı formudur. Kendine özgü bu düzeninin yanında özellikle asıl hikâyenin anlatıldığı bölümün şekil yapısının destan, efsane, masal, halk hikâyesi gibi farklı anlatı türleriyle ortaklık taşıdığı, hatta bir kısmında hikâyeyi oluşturan bölümlerin bu türlerle büyük oranda benzeştiği görülmektedir. Bu çalışmada Cem Sultan’ın Cemşîd ü Hurşîd mesnevisinin epizot yapısı ortaya konulacak ve geleneksel anlatı formlarından olan mesnevilerin halk hikâyeleri ile ortak epizotlar barındırdığı, bu örnek üzerinden gösterilmeye çalışılacaktır.Keywords : Cem Sultan, Cemşîd ü Hurşîd, mesnevi, epizot yapısı, halk hikâyesi.