- Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 25
- A BRIEF OVERVIEW OF REID’S PHILOSOPHY AND ITS HISTORICAL IMPACTS AT HIS 310TH BIRTH ANNIVERSARY
A BRIEF OVERVIEW OF REID’S PHILOSOPHY AND ITS HISTORICAL IMPACTS AT HIS 310TH BIRTH ANNIVERSARY
Authors : Hacı Mustafa Açiköz
Pages : 64-77
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2020-10-19
Article Type : Other
Abstract :Farkında olalım veya olmayalım, hem ferdi hem de özellikle sosyal alanda sağduyusuz eylemek ve söylemek mümkün değildir. Öte yandan, ortak alanda sergilenen eylem ve söylemler belli düşünsel süreçleri zorunlu olarak içerdiğine göre öyleyse marazi durumlar hariç sağduyusuz bir düşünme sürecinden de söz edilemez. Çünkü sağduyu ortak, genel ve geçer aklın iri, diri ve dingin yanına karşılık gelir. Yani, sağduyu ilk bakışta aklın nazari ve ameli işlevli olmazsa olmaz ilintisel bir modu olarak görülür. Fakat Reid için sağduyu çoğu durumlarda insan rasyonalitesinin teminatı olup hem muhteva, hem önem hem de işlev bakımlarından akıl’ın ta kendisidir. Reid’in kurucusu ve kodlayıcısı olduğu sağduyu felsefesi, İskoçya, Fransa ve Amerika merkezli tarihsel müşahhas etkilere sahip olmasına rağmen hep geri planda kaldı. Bunda maalesef sağduyu kavram ve olgusunun pejoratif değerlendirilip yargısız infaz yapılarak olumsuzlanmasının yanısıra bir Alamancı İskoç olan Humecu Kant’ın etkisi vardır. Biz burada doğumunun 310. seneyi devriyesinde Thomas Reid’in d. 07 Mayıs 1710 – ö. 7 Ekim 1796 sağduyu felsefesinin kısa takdimini yapıp filozoflar üzerinden küresel etkilerinden söz edeceğiz. Ennihaye makalemiz: Bir giriş, birbirleriyle bağlantılı üç bölüm, i.e. i. Thomas Reid’in sağduyu felsefesine dair kısa bir değerlendirme; ii. Thomas Reid’in felsefi mirasının tarihsel etkilerine kısa bir bakış; and iii. Reid’in sağduyu felsefesi üzerine yapılan çağdaş çalışmalardan bazılarının kısa takdimi , ve sonuç kısmından oluşmaktadırKeywords : Reid, sağduyu, felsefe, sağduyu felsefesi ve etkileri