- Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
- Vol: 13 Issue: 25
- NAKDÎ SERMAYE AKTARIMI VE BORÇLU PORTFÖYÜ AÇISINDAN PARA VAKIFLARI: İSTANBUL ÖRNEĞİ (1710-1715)...
NAKDÎ SERMAYE AKTARIMI VE BORÇLU PORTFÖYÜ AÇISINDAN PARA VAKIFLARI: İSTANBUL ÖRNEĞİ (1710-1715)
Authors : Mehmet Yildirim
Pages : 136-154
Doi:10.53092/duiibfd.1229769
View : 34 | Download : 46
Publication Date : 2023-05-30
Article Type : Research Article
Abstract :Bu çalışmada, İstanbul Müftülüğü Şer’iyye Sicilleri Arşivi’ndeki 26/30 No’lu vakıf muhasebe defteri incelenmiş; 1710-1715 yılları arasında İstanbul’da faaliyette bulunan toplam 120 para vakfı tespit edilmiştir. Çalışmada; ilgili para vakıflarının kredi verirken cinsiyet, meslek, unvan, sosyal statü ve dini mensubiyet bağlamında borçlulara yönelik tutum ve eğilimleri analiz edilmiştir. Ayrıca çalışmada, borçluların kredi kullanım amaçları da değerlendirilmiştir. Bu çerçevede, bahsi geçen vakıfların muhasebe kayıtlarındaki zimem bölümleri irdelenmiş; gerçekleştirdikleri kredi işlemleri tetkik edilmiştir. Edinilen bilgiler neticesinde; para vakıflarının kredi kullandırma işlemlerinde borçluların demografik farklılıkları, sınıfsal mensubiyetleri veya mesleki durumları açısından herhangi bir ayrımcılık gözetmedikleri tespit edilmiştir. Ancak, askerî zümre mensuplarının reâyâ kesimine nazaran vakıflardan daha fazla kredi kullandıkları saptanmıştır. Elde edilen bulgular, modern bankacılık sisteminin gelişmediği Osmanlı iktisadi yapısında, para vakıflarının nakdî sermaye aktarımında önemli bir finans müessesesi işlevi gördüğünü ortaya çıkarmaktadır.Keywords : Para Vakıfları, Muhasebe Defteri, Kredi İşlemleri, İstanbul