Abstract :Amaç: Siklofosfamid (CYP), karaciğer ve akciğer gibi birçok organda toksisiteye neden olur. Pek çok çalışmada bazı antioksidanların CYP'nin yan etkilerine karşı koruyucu etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada, kuersetinin histolojik ve biyokimyasal yöntemler kullanılarak sıçanlarda CYP ile indüklenen hepatotoksisite üzerindeki koruyucu etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntemler: Otuz Sprague-Dawley erkek sıçan 5 gruba ayrıldı. Kontrol grubuna 7 gün boyunca intragastrik olarak mısıryağı verildi. CYP grubuna 7 gün intragastrik olarak mısır yağı verildi ve 7. günde intraperitoneal olarak CYP (200 mg/kg) uygulandı. 7 gün boyunca Q50+CYP ve Q100+CYP gruplarına sırasıyla kuersetin verildi ve 7. günde tek doz CYP (200 mg/kg) uygulandı. Q100 grubuna günde 100 mg/kg dozda kuersetin verildi. 8. günde biyokimyasal ve histopatolojik incelemeler için kan örnekleri ve karaciğer dokuları alındı. Bulgular: MDA seviyesinin kontrol grubu ile karşılaştırıldığında CYP grubunda belirgin olarak yüksek olduğunu ve kuersetin uygulaması ile azaldığını tespit ettik. SOD ve GSH düzeyleri CYP grubunda kontrol, Q50+CYP, Q100+CYP ve Q100 gruplarına göre azalmıştı. Histolojik analizlerde CYP grubunda sinüsoidal dilatasyon, mononükleer hücre infiltrasyonu ve vasküler konjesyon gözlenirken, bu dejeneratif değişikliklerin kuersetin uygulaması ile azaldığı tespit edildi. TUNEL yönteminde, CYP grubunda kontrol grubuna kıyasla fazla sayıda TUNEL pozitif hepatosit tespit edildi. Ayrıca Bax ve Caspase-3 immunpozitivitesi açısından CYP grubunda diğer gruplara oranla imünpozitiflik fazla iken, Bcl-2 immunpozitivitesi CYP grubunda diğer gruplardan daha düşüktü. Sonuç: Elde ettiğimiz sonuçlar, kuersetinin siklofosfamidle indüklenen hepatotoksisite üzerinde koruyucu etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Keywords : Siklofosfamid, Kuersetin, Karaciğer
