- Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 28 Issue: 2
- İÇ TİCARET HADLERİNİN TARIMSAL ARAZİ SATIŞLARI ÜZERİNE ETKİSİ: ÇUKUROVA ÖRNEĞİ
İÇ TİCARET HADLERİNİN TARIMSAL ARAZİ SATIŞLARI ÜZERİNE ETKİSİ: ÇUKUROVA ÖRNEĞİ
Authors : Erkan Aktaş, Hakan Doğan
Pages : 45-54
Doi:10.35379/cusosbil.616754
View : 10 | Download : 10
Publication Date : 2019-10-15
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’de arazi satışları sıklıkla tartışılan konuların başında gelmektedir. Türkiye’de yıllardır tarım arazilerinin temerküzü ve küçük meta üreticiliğinin gelişiminin seyri ile ilgili bir çok makale olmasına rağmen; bu konu ile ilgili model çalışmalarına hiç rastlanmamıştır. Bunun en temel nedeni bu konuya ilişkin veri setinin olmamasıdır. Bu çalışmada, Türkiye’de 1980’li yıllarda yaşanan yapısal dönüşümün neticesinde oluşan iç ticaret hadlerinin tarımsal arazi satışları üzerine etkisi Çukurova örneği üzerinden incelenmektedir. Çalışmada kullanılan veriler 1980-2013 yıllarını kapsamaktadır. Arazi satış verileri bu konuda yapılan doktora çalışmasından elde edilmiştir. Bu çalışmada kullanılan iç ticaret hadlerinin oluşturulmasında kullanılan veriler motorin, gübre,su ve tohum fiyatları ile mısır, pamuk, buğday ve portakal fiyatlarıdır. Adana’da tarımsal arazi satışlarının genel olarak tarımsal girdi ve ürün piyasası arasındaki ilşkiyi anlamada ve ekonomik etkilerini tahmin etmede VAR model kullanılarak etkiye-tepki fonksiyonlarından yararlanılmıştır.Yapılan analiz sonucunda Çukurova’da arazi satışları ile sektörel ticaret hadleri arasında ilişki içerisinde tepki vermede üç yıl gibi bir zaman dilimine ihtiyaç duyulduğu anlaşılmaktadır. Doğası gereği tarımsal üretim kısa sürede ekonomik koşullardaki ani değişimlere tepki veremez. Bunlara rağmen, iç ticaret hadlerindeki değişim ile tarımsal arazilerin verimli ölçeklerde işletilmesi için uzun dönem politikalarına gerek kalmadan kısa ve orta vade de belirlenecek çözümlerle sonuç alınması mümkün gibi görünmektedir. Özellikle son yıllarda artan oranlarda olan arazi satışları ile iç ticaret hadlerindeki değişim arasında kuvvetli bir ilişkiden söz edilebilir.Keywords : Tarımsal Arazi, İç Ticaret Hadleri, VAR, Çukurova