- Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 22 Issue: 1
- Tarihi Türk Yazı Dillerinde Hece Yinelenmesi ile Kurulan Pekiştirilmiş Sözcükler
Tarihi Türk Yazı Dillerinde Hece Yinelenmesi ile Kurulan Pekiştirilmiş Sözcükler
Authors : Oğuz Ergene
Pages : 61-84
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2013-06-01
Article Type : Other
Abstract :Türkçede bir sözcüğün anlamı türlü yollarla pekiştirilmekte ve kuvvetlendirilmektedir Özellikle sıfat ve zarfların pekiştirilerek anlam yoğunluğunun arttırılması Türkçenin tarihi ve çağdaş yazı dillerinde geniş bir kullanım alanına sahiptir Bu yazı dillerine ilişkin metinler incelendiğinde söz konusu pekiştirmelerin ekle ya da yineleme yoluyla yapıldığı görülmektedir Hece yinelenmesi ile pekiştirilen sözcükler ise Türkçenin ilk yazılı metinlerinden beri görülen pekiştirme örnekleri içinde önemli bir yer tutar Bu tür pekiştirmeler sıfat ve zarfların genellikle ilk hecesinin yinelenerek bu amaç için kullanılan belli ünsüzlerden biri ile sonlandırılması ve sözcüğün başına getirilmesi ile oluşmaktadır Kimi zaman başka seslerin de bu yapıya eklendiği ve pekiştirmenin genişletildiği görülür Hece yinelenmesi ile pekiştirilmiş sözcüklerin tarihi Türk yazı dillerinde belirlenen örnekleri arasında Türkiye Türkçesindeki biçimlerle koşutluk taşıyanlar bulunduğu gibi özgün biçimler de görülmektedir Bu çalışmada Türkçenin tarihi yazı dillerinde kullanılan sözcüklerin hangilerinin hece yinelenmesi yoluyla pekiştirildiği ve bu sözcüklerin dönemlere göre ne tür değişiklikler sergilediği Türkiye Türkçesinin ölçünlü dilindeki biçimlerle karşılaştırılarak incelenmeye çalışılmıştır Anahtar Sözcükler: yineleme pekiştirme pekiştirilmiş sözcük Eski Türkçe Orta Türkçe Türk dilleri INTENSIFIED WORDS DONE VIA REDUPLICATION IN HISTORICAL TURKIC WRITTEN LANGUAGESKeywords : yineleme, pekiştirme, pekiştirilmiş sözcük, Eski Türkçe, Orta Türkçe, Türk dilleri