- Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Vol: 16 Issue: 1
- SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN ÖZEL TASARRUFLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN ÖZEL TASARRUFLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Authors : Berna Balci Izgi
Pages : 361-373
View : 7 | Download : 8
Publication Date : 2007-06-01
Article Type : Other
Abstract :Sosyal güvenliğin hanehalkı tasarrufu üzerindeki etkilerinin bilinmesi; emeklilik ile ilgili yasaların tasarruf davranışı üzerindeki etkilerini belirlemede politik açıdan kritik bir öneme sahiptir. Teorik açıdan yaşam süreci teorisi çerçevesinde konuya bakıldığında, emeklilik dönemindeki ödemelerin, bireyin tasarruf davranışı üzerinde negatif bir eğilim oluşturduğu kabul edilmektedir. Ancak sosyal güvenliğin tasarruf veya özel tasarruf üzerindeki etkisini niceliksel olarak ölçmek, basit bir teorik çerçevede bile oldukça zor görünmektedir. Emeklilik ve emeklilik dışı birikimler arasındaki ikamenin derecesi çok çeşitli faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Bu faktörlerden bazıları, likidite kısıtı, miras motifi, iskonto faktörü ve getiri oranlarının büyüklüğüdür. Bu nedenle, sosyal güvenliğin tasarruf üzerindeki etkisini niceliksel olarak ölçme sorunu teorik olmaktan çok ampirik olmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1972-2003 döneminde Türkiye’de sosyal güvenliğin özel tasarrufları arttırıcı ya da azaltıcı yönde etkilediğini araştırmaktır. Bu kapsamda doğrusal regresyon modeli yöntemi ile tahmin yapılmıştır. Bulgular, Türkiye’de sosyal güvenlik primleri ile özel tasarruf arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu konudaki çalışmaların dayandığı bir temel olarak, yaşam süreci teorisine (life-cycle hypothesis) göre, Türkiye gibi genç nüfusun yaşlı nüfusa göre nisbi olarak fazla olduğu bir ülkede özel tasarrufların pozitif çıkması beklenen bir sonuçturKeywords : Sosyal güvenlik, özel tasarruf, dağıtım sistemi