- Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD)
- Cilt: 23 Sayı: 2
- SOSYAL MÜHENDİSLİK PROJESİ OLARAK TALİBAN HAREKETİ VE DİN ANLAYIŞI
SOSYAL MÜHENDİSLİK PROJESİ OLARAK TALİBAN HAREKETİ VE DİN ANLAYIŞI
Authors : Abdullah MOHAMMADİ
Pages : 252-268
Doi:10.30627/cuilah.1385880
View : 51 | Download : 72
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Taliban Hareketi 1994 yılında Kandahar’a bağlı İspin Boldak ilçesinde Tahrik-e İslami Ulema-ye Kiram adı altında, güvensizliğe, rüşvete, yoksulluğa, şirke ve küfre karşı cihat sloganıyla ortaya çıkmıştır. Afganistan’da iktidar olduğu dönemlerde Pakistan, Suudi Arabistan ve körfez Arap Emirlikleri ile yakın ilişkiler kurmuştur. İslam şeriatını Müslüman bir topluma uygulanabilir kılmak amacıyla dini, siyasi bir zemine taşıma gayreti içerisinde olmuştur. Bu nedenle dini, devletin merkezine yerleştirerek bireylerin dinsel kimliğini güçlendirmeyi ve din temelli bir devlet kurmayı hedeflemiştir. Bundan dolayı liderini tüm Müslümanların halifesi olarak ilan etmiştir. Taliban Hareketini oluşturan yapı, Pakistan’daki Vehhabi ve Deoband çizgisinde kurulan medreselerde din eğitimi almıştır. Diğer bir taraftan da din anlayışını Peştun kabilelerinin sosyo-kültürel kodları büyük ölçüde etkilemiştir. Sonuç olarak Taliban Hareketinin din algısının kriterleri net olmasa da genel olarak Vehhabilik düşüncesi, Deoband okullarının öğretileri ve kabilecilik anlayışından beslendiği ifade edilebilir. Taliban Hareketi, Kur’an ve Hadislerin zahiri ve kuru manaları etrafında şekillenen kendilerine özel bir din anlayışı geliştirmiştir. Bu çalışmada Taliban Hareketinin din anlayışını oluşturan kriterler incelenmeye çalışılacaktır.Keywords : Afganistan, Taliban, Din Anlayışı, Hilafet, Cihat.