- Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD)
- Vol: 23 Issue: 1
- FARABİ’NİN AHLAK FELSEFESİ: EN YÜKSEK İYİ VE ONU GERÇEKLEŞTİRMENİN ARAÇLARI
FARABİ’NİN AHLAK FELSEFESİ: EN YÜKSEK İYİ VE ONU GERÇEKLEŞTİRMENİN ARAÇLARI
Authors : Suat ÇELİKKOL
Pages : 65-80
Doi:10.30627/cuilah.1252967
View : 123 | Download : 35
Publication Date : 2023-06-30
Article Type : Research Article
Abstract :En yüksek iyinin ne olduğu sorusu, Sokrates ve halefleri Platon ve Aristoteles’e kadar uzanan kadim bir tartışmaya işaret eder. Fârâbî de başta siyasete ilişkin olanlar gelmek üzere çoğu eserinde bu temel sorunu irdelemiştir. İnsan için en yüce iyinin hem bu dünyada hem de öteki dünyada gerçek mutluluğa ulaşmak olduğuna işaret etmiştir. Gerçek mutluluğa ancak hakiki felsefeyle, iyiliğin ve güzelliğin kaynağı olan Tanrı’yı bilmekle ve erdeme uygun bir yaşamla ulaşılabileceğini belirtmiştir. Fârâbî bu görüşleriyle gerçek mutluluğun hikmet sahibi, bilgi-eylem ilişkisini kuran gerçek filozof, peygamber, hakiki yönetici ve bilge kişilerce kazanılabileceğini göstermektedir. Öte yandan Fârâbî’de mutluluk Tanrı’yı bilmekle ve erdemli eylemleri yapmakla mümkün olduğu gibi insan için ölümsüzlük de yine metafizik bilgide saklıdır. Dolayısıyla maddeye bağlı ruhların kaderi maddenin kaderi gibidir. Onlar ölümsüz ve mutlu olmayacaklardır. Sonuç olarak Fârâbî’nin ahlâk kuramının özü akli ve ahlâki alanda kişinin tam olarak kendini gerçekleştirmesi, bütün güç ve yeteneklerini mükemmelleştirmesi esasına dayanır. Fârâbî’nin ahlâkta ortaya koyduğu görüşler farklı açılardan değerlendirilip eleştirilebilir. Buna karşın Fârâbî’nin ahlâk felsefesi mutlu olmak için akla ve iradeye dikkat çekmekte ve bunları temellendirmeye çalışmaktadır.Keywords : İslam Felsefesi, Fârâbî, Ahlâk Felsefesi, Mutluluk, iyilik