- ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 7 Issue: 1
- Bayramiç-Çan Arası Farklı Jeolojik Ve Jeomorfolojik Araziler Üzerinde Oluşmuş Toprakların Profil Öze...
Bayramiç-Çan Arası Farklı Jeolojik Ve Jeomorfolojik Araziler Üzerinde Oluşmuş Toprakların Profil Özellikleri Ve Sınıflandırılması
Authors : Fatma Funda BAŞARLAR, Hüseyin EKİNCİ
Pages : 69-80
Doi:10.33202/comuagri.550835
View : 13 | Download : 2
Publication Date : 2019-07-11
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, Çanakkale ili Bayramiç-Çan ilçeleri arasında kalan yaklaşık 50 km’lik alanda yürütülmüştür. Kaz Dağı yöresine ait bu alanda, coğrafi çevre özellikleri açısından yatay ve dikey yönde farklılaşmalar oldukça fazladır. Çalışmada, farklı jeoloji ve jeomorfolojiye sahip kısımlarda incelenen sekiz adet toprak profilinin morfolojik tanımlanmasının yanında, her bir horizondan alınan toprak örneklerinde toprakların fizikokimyasal ve bazı mineralojik özelliklerinin (XRD) laboratuvarda incelenmesi amaçlanmıştır. Çan civarında, havza tabanından çevreye doğru Kuvarterner tortullar, Miyosen karasal tortullar, Eosen andezit, Üst paleozoyik şist, fillit, mermer vb. olmak üzere gençten yaşlı arazilere doğru geçilen bir yapı vardır. Bayramiç ve çevresi ise genellikle Miyosen-Pliyosen karasal çökelleri, akarsu düzlükleri, ovalar, alçak ve yüksek platolar, dağlık alanlar ile bu alanlar arasındaki geçiş yüzeylerinden oluşmaktadır. Analiz sonuçlarına göre çalışma alanında en yüksek kil (%50) ve en yüksek KDK (50 cmol kg -1 ) oranı ile eski göl terasında oluşmuş 7 no’lu profilde saptanmıştır. En derin profil (160 cm) kolüviyal düzlüklerde oluşmuş 2 no’lu profil, en sığ ise kireç taşları üzerinde oluşmuş 1 no’lu (30 cm) profildir. İncelen profillerin asitlik dereceleri (pH) genellikle nötr ve hafif alkalindir. Organik madde içerikleri yüzey horizonlarında genellikle %1’den yüksektir. Ancak orman özelliğindeki arazilerde % 6-11 arasında değişmektedir. Toprak profillerinin bazı horizonlarında X-Işını difraksiyon (XRD) analizleri yapılarak söz konusu toprakların mineralojik bileşimleri hakkında bilgi edinilmiştir. Buna göre kireç taşları üzerinde oluşmuş 1 no’lu profilde kalsit, kuvars ve paligorskit mineralleri saptanmıştır. Kapalı tuzlu göl ortamında oluşmuş 8 no’lu profilde ise, SiO 2 bakımından zengin kuvars ve kristobalit gibi silikat minerallerinin yanında, montmorillonit, zeolit ve illit de saptanmıştır. İncelenen topraklar, laboratuar analiz sonuçları ve morfolojik gözlemler dikkate alınarak Toprak taksonomisi ve WRB sistemine göre sınıflandırılmıştır. Yapılan sınıflamada, araştırma alanı toprakları Toprak taksonomisinin alfisol, mollisol, inceptisol, entisol ve vertisol ordolarında yer almıştır.Keywords : Toprak Profili, Horizon, Jeomorfoloji, Çan