- Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- Pers Kralı Büyük Kyros’un (MÖ 559-530) Orta Asya Seferleri ve Ölümü
Pers Kralı Büyük Kyros’un (MÖ 559-530) Orta Asya Seferleri ve Ölümü
Authors : Eray Karaketir
Pages : 1-19
View : 19 | Download : 7
Publication Date : 2017-04-16
Article Type : Research
Abstract :Büyük Kyros’un (MÖ 559-530) Orta Asya seferleri hakkındaki bilgiler Antik Çağ yazarları vasıtasıyla günümüze ulaşmıştır. Bu bilgiler bahsi geçen seferlerin kronolojisi konusunda farklı tarihler vermektedir. Buna karşın eldeki verilerden belirli bir tarihlendirme yapmak mümkündür. Buna göre, Büyük Kyros ilki Lydia Krallığı’nı yıktıktan sonra ikincisi ise Yeni Babil Krallığı’nı ele geçirdikten sonra olmak üzere Orta Asya’ya iki kez sefer düzenlemiştir. Seferlerden ilki hakkındaki bilgiler yüzeysel ve karmaşıktır. Bu yüzden bu sefer hakkındaki bilgilerimiz sınırlıdır. Mevcut kaynaklardan anlaşıldığı kadarıyla Büyük Kyros’un Orta Asya’ya düzenlediği birinci sefer Orta Asya ve yakın çevresindeki yerli halklar üzerine olmuştur ve Büyük Kyros bu ilk sefer neticesinde Cadusia, Hyrcania, Parthia, Derbicia, Aria, Margiana, Chorasmia, Bactria, Gandhara, Sattagydia, Arachosia ve Drangiana’yı ele geçirmiştir. Orta Asya’ya yönelik bu ilk seferinin sonrasında Mezopotamya’yı egemenliği altına alan Büyük Kyros, bir bozkır kavmi olan İskitlerin saldırılarına son vermek amacıyla Orta Asya’ya ikinci bir sefer gerçekleştirmiştir. Kraliçe Tomris’in idaresinde bulunan İskitleri mağlup etmek için mücadele eden Büyük Kyros başarılı olamamış ve Kraliçe Tomris tarafından öldürülmüştür. Büyük Kyros’un ölümü hakkında farklı bilgiler olmakla beraber mevcut bilgilerin ortak noktası Büyük Kyros’un Orta Asya’da bir bozkır kavmi tarafından öldürüldüğüdür. Eldeki kaynaklardan edinilen göre, Büyük Kyros’un cenazesi başkent Pasargadai’da defnedilmiştir. Büyük Kyros’un iktidarı boyunca Orta Asya’da hâkimiyet kurduğu coğrafya bugünkü Afganistan’ın büyük bir kısmı ile Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan topraklarını kapsamaktadır.Keywords : Büyük Kyros, Orta Asya, Pers İmparatorluğu, Akamenidler, Persler, İskitler / Cyrus the Great, The Central Asia, The Persian Empire, The Achaemenians, The Persians