- Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
- Vol: 8 Issue: 2
- Baskınlık ve Sosyal Seçim Kurallarına Bağlı Çok Kriterli Modelleme: Hisse Senedi Seçimi Problemi içi...
Baskınlık ve Sosyal Seçim Kurallarına Bağlı Çok Kriterli Modelleme: Hisse Senedi Seçimi Problemi için bir Karar Destek Sistemi Önerisi
Authors : Yetkin Çinar
Pages : 243-269
Doi:10.18074/ckuiibfd.483195
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2018-12-29
Article Type : Research
Abstract :Çok kriterli sıralama veya seçim problemi, çağımızda alternatif sayısındaki artış nedeniyle daha da karmaşıklaşmıştır. Telafi edici olarak anılan çok kriterli karar yöntemleri, kriterler için "ağırlık” bilgisinin elde edilmesini ve alternatiflerin kriterlere göre alacağı değerler için hassas (oransal) ölçümler yapılmasını gerektirirler. Örneğin karar vericiden bunun için alternatif sayısına bağlı olarak yüzlerce ikili karşılaştırma yapması talep edilebilir. Bu nedenle bu yöntemlerin çoğu, sadece az sayıda alternatif içeren ve sayısal ölçüm değerleri anlamlı derecede hassas problemler için uygundur. Büyük alternatif kümeleri söz konusu olduğunda daha az bilgi gerektiren, alternatifler arasındaki baskınlık ilişkileri temeline dayalı basit yöntemleri kullanmak iyi bir yoldur. Klasik-sosyal seçim teorisi, telafi edici olmayan çok-kriterli modeller ve bunların çok aşamalı biçimleri de bu problemin çözümünde uygun bir altyapı sunar. Böyle bir metodolojinin gerçek veri kümeleri üzerinde kullanıldığı çalışmaların azlığı nedeniyle yapılan bu çalışmada, yöntemlerin Borsa İstanbul’da (BİST) hisse senedi seçim ve sıralama problemine uygulanabilirliği gösterilmiş; benzer problemlerde kullanımları için bir Karar Destek Sistemi önerilmiştir.Keywords : Çok Kriterli Karar Verme, Baskınlık İlişkileri, Sosyal Seçim Modelleri, Hisse Seçimi