- Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 20 Issue: 41
- YENİ BİLGİLER IŞIĞINDA CHESTER PROJESİNİN İLK BAŞVURU SÜRECİ 1908-1912
YENİ BİLGİLER IŞIĞINDA CHESTER PROJESİNİN İLK BAŞVURU SÜRECİ 1908-1912
Authors : Hasan Taner KERİMOĞLU
Pages : 415-446
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2020-12-01
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı ülkesinde demiryolları inşası, 19. yüzyıldan itibaren uluslararası rekabetin konusu olmuştur. 20. yüzyılın başında Amerikalı bir grubun bu rekabete katılması, demiryolları konusundaki mücadeleye yeni bir boyut kazandırdı. Amerikalı Amiral Chester’ın ilk olarak 1908’de gündeme gelen projesi, yaklaşık 15 yıl boyunca Türk siyasetini meşgul etmiştir. Chester projesi, Doğu Anadolu’dan Mezopotamya’ya kadar inen bir demiryolu inşa etme projesiydi. Fakat projeyi asıl önemli kılan neden, demiryolunun geçtiği bölgedeki yer altı kaynaklarına Amerikalı grubun el koyacak olmasıydı. Bu nedenle proje, hem diğer devletlerin tepkisini çekti hem de Osmanlı bürokrasisinde kaygı uyandırdı. Projenin ilk başvuru sürecini (1908-1912) ele alan bu makalede, konuyla ilgili Osmanlı arşivi ile basını temel kaynak olarak kullanılmıştır.Keywords : Chester projesi, II. Meşrutiyet dönemi, Osmanlı-Amerikan ilişkileri, demiryolları