- Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 20 Issue: 40
- I. DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA SURİYE’NİN SİYASİ VE SOSYAL VAZİYETİNİN REFİK HALİT KARAY’IN KALEMİNDEN D...
I. DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA SURİYE’NİN SİYASİ VE SOSYAL VAZİYETİNİN REFİK HALİT KARAY’IN KALEMİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Yenal ÜNAL
Pages : 85-106
View : 8 | Download : 1
Publication Date : 2020-09-14
Article Type : Research
Abstract :Suriye, Ortadoğu’da önemli bir coğrafya adıdır. Bu coğrafyanın ifade ettiği harita kadim dönemlerle karşılaştırıldığında günümüzde bazı değişikliklere uğramıştır. Ancak Suriye, stratejik olarak önemini hâlâ muhafaza etmektedir. Tarihte ve günümüzde Suriye’de yaşanan gelişmeler en başta Ortadoğu ve Anadolu olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerinin siyasi ve toplumsal olaylarına nüfuz etmiştir. Suriye’de gelişen büyük siyasi gelişmelerin dolaylı yoldan Anadolu’ya etki ettiği gerçeğinden hareketle Suriye’nin, Anadolu için önemini daha iyi kavranabilir. Bu çalışma Refik Halit Karay’ın, Suriye ve Lübnan coğrafyasında bulunduğu sıralarda kaydettiği gözlemler ve eserlerinde verdiği bilgiler üzerinden bir bakıma I. Dünya Savaşı sonrasında bu bölgelerde yaşanan gelişmelerin bir analizidir. Refik Halit Karay’ın eserlerinde hassasiyetle durduğu konuların başında Türkiye’den ayrıldıktan sonra Arap ülkeleri ve Arap halklarının vaziyeti gelmektedir. II. Sürgün döneminin tamamını Lübnan’ın ve Suriye’nin çeşitli şehirlerinde geçiren yazar, bu ülkelerin siyasi ve sosyal durumlarıyla ilgili birçok tespitte bulunmuştur. Karay, 1922’de İstanbul’dan ayrılarak Beyrut’a gelmiş ve Cünye’ye yerleşmiştir. Halep’te, Doğru Yol gazetesinde muntazam yazılar kaleme almıştır. Siyasi hatıralarını yine bu coğrafyada yazmaya başlamıştır. Nuri Genç ile birlikte Halep’te 1928 tarihinde Vahdet gazetesini neşretmiştir. Halep’te otururken, Antakya’ya sık sık gidip gelmiştir. Burada görüştüğü Antakyalı gençlerde millî bilincin oluşmasına katkı sağlamıştır. Özellikle ikinci sürgün yıllarında yaşamını sürdürdüğü Lübnan ve Suriye’de yaptığı gözlemlerde Arap halkının yaşayışı hakkında birçok saptamada bulunmuştur. Bu araştırmada Karay’ın eserlerinden istifade edilerek I. Dünya Savaşı’ndan sonraki süreçte Suriye ve Lübnan’ın siyasi ve sosyal vaziyeti irdelenmeye çalışılmıştır.Keywords : Refik Halit Karay, Suriye, Lübnan, Cünye, Doğru Yol Gazetesi, Vahdet Gazetesi, Siyasi Yapı, Sosyal Vaziyet