- Coğrafya Dergisi
- Issue: 44
- Yerel Coğrafi Faktörlerin Geleneksel Midyat Evlerine Etkileri (Mardin, Türkiye)
Yerel Coğrafi Faktörlerin Geleneksel Midyat Evlerine Etkileri (Mardin, Türkiye)
Authors : Ali Uzun, Idris Kaplan
Pages : 49-60
Doi:10.26650/JGEOG2022-905159
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2022-07-08
Article Type : Research
Abstract :Midyat şehri, yığma taş duvarlı, iç avlulu, tonozlu ve düz çatılı geleneksel evleri ile ünlüdür. Farklı din ve etnik kökenden insanların bir arada yaşadığı şehir Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır. Bu çalışmada yerel coğrafi faktörlerin geleneksel Midyat evlerine etkisi incelenmiştir. Çalışma büyük kısmıyla arazi gözlem ve ölçümlerine dayanmaktadır. Yörede yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlı geçer. Bu nedenle geleneksel evlerde iklime uygun yaşam alanları oluşturulmuştur. Eğim ve bakı faktörü geleneksel evlerin konumunu ve sokak düzenlerini etkilemiştir. Yörede ana kayayı oluşturan ve kolay işlenebilen Eosen kalkerleri evlerin temel yapı malzemesini oluşturur. 20. yüzyılın ortalarına kadar evlerin mimari tasarımında yerel coğrafi özellikler baskın rol oynamıştır. Ancak 1950’lerden itibaren iletişim ve ulaşımdaki hızlı gelişmeler dış dünya ile etkileşimi artırmış, ayrıca köylerden Midyat’a ve Midyat’tan büyük kentlere olan göçler nedeniyle de bazı evlerin kullanıcı özellikleri değişmiştir. Buna bağlı olarak geleneksel evlerde bazı eklemeler ve düzenlemeler yapılmıştır. 2000’li yıllardan itibaren taş evlerin yapım teknikleri değişmiş, mimari bölümler ise güncel ihtiyaçlara göre yeniden planlanmıştır. Bu nedenle geleneksel görünümlü fakat geleneksel olmayan modern taş kaplama evler ortaya çıkmıştır. Son yıllarda geleneksel evlerin turizm amaçlı kullanılması sürdürülebilir kullanımları için önemli bir fırsat yaratmıştır.Keywords : Geleneksel taş evler, Midyat evi, Coğrafi faktör, Sürdürülebilir kullanım