- Coğrafya Dergisi
- Issue: 40
- Evaluation of Drainage in the Upper Catchment of the Yeşilırmak River Basin Along the Almus Fault, N...
Evaluation of Drainage in the Upper Catchment of the Yeşilırmak River Basin Along the Almus Fault, Northern Turkey
Authors : Türkan BAYER ALTIN, Bekir Necati ALTIN
Pages : 39-63
Doi:10.26650/JGEOG2019-0017
View : 16 | Download : 3
Publication Date : 2020-04-03
Article Type : Research
Abstract :Yeşilırmak Havzası, Türkiye’de sismik olarak aktif fay zonlarından biri olan Kuzey Anadolu Fay Zonu’nda (NAFZ) bulunmaktadır. Almus Fayı da, Kuzey Anadolu Fayı’nın (NAF) bir segmentidir. Bu çalışma, Almus Fayının tektonik aktivitesinin Yeşilırmak Havzası’nın yukarı mecrasındaki drenaj gelişimine etkisini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Akarsu uzunluğu gradyan indeksi (SL), dağ cephesi sinüositesi (Smf), fan yüksekliği (E), hipsometrik integral (Hi) ve eğri gibi morfometrik indeksler (Hi) Almus Fayı boyunca alt havzaların aşağı mecralarının, yukarı mecralarına göre tektonik olarak daha aktif olduğunu göstermektedir. Smf değeri batı kesimde 1,4, doğu kesimdeki alt havzaların ağzında 1,1’e düşmektedir. Aynı şekilde düşük E değerleri güney bölümde gözlemlenir. Bu durum çalışma alanında Almus fayı boyunca tektonik aktivitenin batıdan doğuya doğru arttığını ve kuzey kısımdaki yükselme oranının, güney kısımdan daha fazla olduğunu göstermektedir. Drenaj ağının gelişimi, yerel tektonik kademeli bir yükselme ve nemli bir iklim nedeniyle Pliyosen’de başlamış ve sonra Kuvaterner’deki tektonik hareketlerin etkisi ile devam etmiştir.Keywords : Tektonik Yükselme, Drenaj Gelişimi, Almus Fayı