- Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi
- Vol: 9 Issue: 1
- BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN ARDINDAN OSMANLI ORTADOĞUSU’NDA YENİ DÜZEN ARAYIŞLARINDAN BİR KESİT: İRAN’I...
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN ARDINDAN OSMANLI ORTADOĞUSU’NDA YENİ DÜZEN ARAYIŞLARINDAN BİR KESİT: İRAN’IN MUSUL SİYASETİ (1918-1926)
Authors : Ramazan Sonat
Pages : 107-143
Doi:10.30517/cihannuma.1333524
View : 142 | Download : 95
Publication Date : 2023-07-27
Article Type : Research Article
Abstract :Bu çalışma, İran’ın Birinci Dünya Savaşı’nın son yılını simgeleyen 1918 yılından Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan Haziran 1926 tarihli Ankara Antlaşması’na kadar geçen süre içerisinde Osmanlı Ortadoğu’sunun en önemli merkezlerinden birisi olan Musul’a yönelik geliştirdiği strateji ve faaliyetlere odaklanmıştır. Her ne kadar Musul meselesi dünya tarih yazımı içerisinde bugüne kadar Türkiye ve İngiltere eksenli bir anlayışla tetkik edilmekle birlikte konunun görünmeyen yüzü çerçevesinde İran’ın Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminin ardından burada ortaya çıkan güç boşluğunu doldurabilmek hedefiyle özellikle jeopolitik ve jeostratejik önem atfettiği Musul için Türkiye ve İngiltere ile hangi mücadeleleri verdiğine ve onlar karşısında nasıl bir performans sergilediğine çalışmada geniş bir parantez açılmıştır. Böylece eser, Musul meselesinde Türkiye ve İngiltere haricinde üçüncü bir gücün varlığını akademik yazıma kazandırarak meselenin çözümünün bölgesel dinamizm açısından ne anlam ifade ettiğini açıklamaya kendisini adamıştır. Ayrıca, Birinci Dünya Savaşı resmi olarak 1918 yılında bitmesine karşın onun akislerinin Musul gibi Osmanlı coğrafyasının farklı noktalarında uzun bir süre devam ettiği ve hatta günümüze kadar uzandığı eserin sonuç kısmında öne sürülmüştür.Keywords : Musul, İran, Ankara Antlaşması, Türkiye, İngiltere.