- CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi
- Vol: 9 Issue: 1
- Zihinsel Engelli Bireylerde Sporun Etkilerine Yönelik Farkındalık Ölçeği (ZEBSEYFÖ) Geliştirme Çalış...
Zihinsel Engelli Bireylerde Sporun Etkilerine Yönelik Farkındalık Ölçeği (ZEBSEYFÖ) Geliştirme Çalışması
Authors : Ekrem Levent Ilhan, Oğuz Kaan Esentürk
Pages : 19-36
View : 13 | Download : 2
Publication Date : 2014-03-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık düzeylerini belirlemeye ilişkin ölçme aracı geliştirmektir. Zihinsel engel; bireyin genel zihinsel işlevlerinin normalin altında olması ve bunun yanında iletişim, öz bakım, ev yaşamı, sosyal beceriler, akademik fonksiyonlar, kendini yönlendirme, sağlık, güvenlik, serbest zamanlar ve iş gibi uyumsal davranışların iki ya da daha fazlasında yetersizlik olarak tanımlanmaktadır. Zihinsel engelli bireylerin sosyal, duygusal, fiziksel, zihinsel ve hareket gelişimi özellikleri ele alındığında eksik kalan ya da aksayan birçok olumsuzluğun giderilmesi bakımından sportif etkinlikler, gruba ve topluma ait olma duygusunu geliştirmek, olumlu benlik kavramını yüceltmek, zihinsel beceriler kazandırmak, fiziksel ve psikolojik sağlığı desteklemek gibi birçok amaca hizmet etmektedir. Ancak sporun zihinsel engelli bireyler üzerine bu olumlu etkileri, toplumun her kesiminde oluşturulacak farkındalık ile mümkün olacağı düşünülmektedir. Bu bakımdan böyle bir ölçeğin hazırlanması, zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine ilişkin farkındalık düzeylerinin ölçülmesinde önemli görülmüştür. Ölçme aracını geliştirmek için sistematik bir yaklaşım takip edilmiştir. Oluşturulan ölçek, Gazi Üniversitesi bünyesinde farklı bölümlerde öğrenim gören toplam 480 (Erkek; 282, Kız; 198) üniversite öğrencisi üzerinde uygulanmıştır. Ölçme aracının geçerliğine kanıt oluşturmak adına, kapsam geçerliği, görünüş geçerliği ve yapı geçerliği uygulanmıştır. Yapı geçerliği için uygulanan açımlayıcı analiz sonucunda, ölçeğin 32 madde ve tek boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. Tek boyutun açıkladığı varyans % 75.083 tür. Ölçeğin tamamı için Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.989 dur. Ölçeğin geçerliği çalışması kapsamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve açımlayıcı faktör analizi ile ortaya konan yapı doğrulanmıştır. Bulgular sonucunda ölçeğin, zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik algıyı geçerli ve güvenilir şekilde ölçebilir nitelik taşıdığı sonucuna varılmıştır.Keywords : Zihinsel Engel, Spor, Ölçek Geliştirme