- Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Hanefi Mezhebinin Fıkıh ve Usûl-i Fıkıhtaki Kilometre Taşları
Hanefi Mezhebinin Fıkıh ve Usûl-i Fıkıhtaki Kilometre Taşları
Authors : Badran Qumri
Pages : 159-168
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-15
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırma, Ebû Hanife en-Numan’ın (r.a.) mezhebi olan bilgi ve yayılma açısından en büyük ve ilk mezheplerden birinin ortaya çıkışından bahsetmektedir. Nitekim bu mezhep bir kişiyle ortaya çıkıp nihayet usulleri ve kaideleri olan mükemmel bir mezhep haline gelmiştir. Bu mezhep hazır ve kolayca doğmadı, tam aksine ortaya çıkış ve kuruluştan yayılma ve istikrara kadar pek çok aşamadan geçti.,Hanefi fıkhı uzun aşamalardan geçti. Ebu Hanife en-Numan’ın (r.a.) ölümünden sonra bize değerli büyük bir fıkhî ve ilmî metin miras bırakan yegâne öğrencileri geldi. Onlar âlimlerin Ebû Hanife’nin fıkıh ve fıkıh usulündeki düşüncesinden neyi kastettiğini bilmelerini kolaylaştırmak için kendilerini şerh, haşiye, gözden geçirme ve tashihe adadılar. Pek az insanın anlayabileceği devasa bir fıkıh gelişene kadar, bu metinler için şerhler yapıldı. Zamanın geçmesiyle nevazil meseleleri ortaya çıktı. Yeni olaylar çoğaldı. Âlimler kendilerini bu mezhep ışığında onları incelemeye ve onlar için fetvalar çıkarmaya adadılar. Daha sonra fıkhî meselelerde reddiyeler ve hilaf meydana geldi. Bazıları mezhepte muhakkik ve bazıları fanatikti. Böylece metinler, şerhler ve haşiyeler çoğaldı ve bunlarla birlikte, bu büyük fıkhın itibarına uygun olan ıstılahlar da çoğaldı. Bu araştırma, Hanefi mezhebinin ortaya çıkışına, mezhebin gelişimi için fıkıh ve usûlun geçirdiği aşamalara, bu mezhepteki en önemli fakihlerin tabakalarına, kitapların tabakalarına, türlerine ve mezhep üzerindeki etkileriyle birlikte kullanılan en önemli terimler ışık tutuyor.Keywords : Hanefî Mezhebi, Ebû Hanîfe, Zahirü’r-Rivâye, Reddü’l-Muhtâr, Pezdevî