- Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 23 Issue: 23
- Şeyh Rızâeddîn Remzî ve Şerh-i Rumûzât-ı Câmî’si
Şeyh Rızâeddîn Remzî ve Şerh-i Rumûzât-ı Câmî’si
Authors : Yusuf Yildirim
Pages : 121-157
Doi:10.51553/bozifder.1261296
View : 102 | Download : 90
Publication Date : 2023-06-30
Article Type : Research Article
Abstract :Molla Abdurrahman Câmî çeşitli ilimlerdeki derin vukufuna denk, belki daha yüksek bir şekilde edebî ilimlerde de üstün bir başarı kaydetmiştir. Eserlerinin birçoğu daha hayatta iken Türkçeye tercüme edilmiş, bazılarına şerhler yazılmıştır. Gazel ve kasidelerini topladığı Fâtihatü’ş-şebâb, Vâsıtatü’l-ıkd ve Hâtimetü’l-hayât adlı üç divanı Türk edebiyatında aynı ölçüde etkili olamamıştır. Molla Câmî’nin Türk edebiyatı üzerindeki etkilerinden biri de besmelenâme türünün oluşmasında önemli katkısı olduğu bilinen besmele muhtevalı manzumeleri dolayısıyladır. Bu makalede Molla Câmî’nin Fâtihatü’ş-şebâb adlı divanında yer alan besmeleye dair bir kasidesine, Şeyh Rızâeddîn Remzî adlı bir şarih tarafından yapılan şerh tanıtılacak ve metnin çeviri yazısına yer verilecektir. Ancak bunun öncesinde Molla Câmî’nin klasik Türk şiiri üzerindeki derin ve kalıcı etkisi, eserlerine yapılmış tercüme, şerh ve nazireler bağlamında değerlendirilecek, ardından besmele muhtevalı şiir geleneğinin oluşması ve gelişmesindeki rolü hakkında detaylı olmayacak şekilde bazı değerlendirmelerde bulunulacaktır. Osmanlının son döneminde bir Rıfâî şeyhi olması dışında Rızâeddîn Remzî’nin hayatı hakkında neredeyse hiçbir bilgi yoktur. Makalede, biyografik kaynaklarda bahsi geçmeyen bu meçhul zatın kim olduğu hususunda, kaleme aldığı eserlerinden ve bazı ipuçlarından hareketle -az olmakla birlikte- bazı bilgiler verilecektir.Keywords : Türk İslam Edebiyatı, Fars Edebiyatı, Tasavvuf Edebiyatı, Şerh, Tercüme, Molla Câmî