- Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 18
- Goldziher ve M.H. ez-Zehebî’nin Çağdaş Tefsir Tarihi Yazıcılığına Tesiri
Goldziher ve M.H. ez-Zehebî’nin Çağdaş Tefsir Tarihi Yazıcılığına Tesiri
Authors : Abdullah Aygün
Pages : 119-146
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-31
Article Type : Research
Abstract :19. yüzyıl öncesinde tefsir tarihine dair eser olarak, sadece bazı tabakât çalışmaları gösterilebilir. Müstakil tefsir tarihi çalışmaları 19. yüzyıl sonrasında başlamıştır. Avrupa’da gelişen bu çalışmalar metot bakımından daha önce görülmemiş özelliklere sahiptir. Bunun tefsir tarihi alanındaki ilk örneği, Alman müsteşrik Ignaz Goldziher’in (ö. 1921) Die Richtungen der Islamichen Koranauslegung adlı eseridir. Goldziher Batı tarzı bir usulle telif ettiği bu çalışmasında tefsir tarihini, daha çok müfessirlerin ve tefsirlerin özelliklerini kendince belirleyerek tasnif etmiştir. Müfessirlerin tefsirlerini çoğunlukla subjektif bakışıyla tanıtmış, özellikle ihtilaf ve mezhep taassubu ihtiva eden görüşlere vurgu yapmıştır. Goldziher tarafından ortaya konulan tefsir tarihi yazımındaki modern metoda göre ilk müstakil eser, Mısırlı Muhammed Hüseyin ez-Zehebî (ö. 1977) tarafından yazılmıştır. Zehebî’nin et-Tefsîr ve’l-Müfessirûn’u ile şöhret bulan ve aslında Goldziher’e dayanan tefsir tarihi yazım yöntemi, daha sonra telif edilen çalışmaların tamamına yakınını etkilemiştir. Bu çalışmamızda, modern dönem tefsir tarihi yazıcılığının büyük ölçüde Goldziher ve takipçisi Muhammed Hüseyin ez-Zehebî tarafından şekillendirilmesi ve hem Arapça hem de Türkçe eserlere tesirleri incelenmiştir.Keywords : Tefsir, Tefsir Tarihi, Modern Yöntem, Goldziher, Zehebî.