Hadîs Rivâyetinde Hakeme Başvurma Yöntemi
Authors : Selahattin Aydemir
Pages : 229-256
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-31
Article Type : Research
Abstract :Hadîs ilminde en ideal metotlardan istifade etmeye çalışan muhaddisler, nesiller boyunca bu ilme katkı sağlamış; zamanla üstüne katarak geliştirilen usûlleri zenginleştirmiş ve hadîsin sahîhini sakîminden ayırmada önemli ölçüde başarı sağlamışlardır. Bu yüzden insanlık tarihi kadar köklü bir geçmişe sahip olan hakem yönteminin, toplum içinde insanların her türlü meselelerinde kullanılmış bir metot olması sebebiyle rivâyetlerde kullanılıp kullanılmadığı akla gelmektedir. Hz. Peygamber ve sahâbe döneminde bu yöntemin tatbiki mümkün olmadığına göre hakem usûlünün ne zaman başladığı, hangi dönemde yoğunlaştığı veya nasıl uygulandığının tespiti gerekmektedir. Bağlayıcılığı ve yaptırım gücü yönüyle oldukça kısıtlı olan hakem yöntemini, hem lafız hem mana bakımından tahkîk edilen hadîslerin her iki yönüne uygulama imkânı açısından araştırmak da bir diğer önemli husustur. Hakem metodunun hadîs rivâyetinde kullanımının belirlenmesinden sonra, bu ameliyenin hangi örnekler üzerinden nasıl yapıldığının tespiti mümkünse hadîs ilmine sağlayacağı katkıları da müşahede etmek kolay olacaktır. Yine hakem pratiğinin sınırlı kalması durumunda hadîs usûlü ilminde uygulanan yöntemi tespit etme ve buna sebep olan amilleri de belirleme önem kazanmaktadır. Böylece çok yönlü tetkikle hakem metodunun hadîs ilminde hangi boyutta kullanıldığı ve bu ilme katkıları tespit edilmiş olacaktır.Keywords : Hadîs, Hakem, Muhaddis, Rivâyet, Yöntem