- Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Cilt: 3 Sayı: 6 - CUMHURÄ°YET'Ä°N 100. YILINA Ä°THAFEN
- Âşık Veysel Şatıroğlu’nun Hayatı, Sanatı, Eserleri Hakkındaki ChatGPT Bilgilerinin İncelenmesi...
Âşık Veysel Şatıroğlu’nun Hayatı, Sanatı, Eserleri Hakkındaki ChatGPT Bilgilerinin İncelenmesi
Authors : Seven Nur Kömürcü
Pages : 78-98
Doi:10.5281/zenodo.10456428
View : 133 | Download : 158
Publication Date : 2023-12-29
Article Type : Research
Abstract :Yapay zekâ yazılımları, günden güne gelişerek hayatımızın her alanına yenilikler katmaktadır. Bu yazılımlardan en günceli Open AI yapay zekâ araştırma merkezi tarafından geliştirilen ChatGPT’ dir. 2021 yılında güncelleştirilerek ChatGPT 3.5. yapay zekâ dil modeliyle günümüzde hizmet etmeye devam etmektedir. Çeşitli konularda sorulan sorulara kendi metin içeriğinden sanki insanmışçasına hızlı ve özgün cevaplar üretmektedir. İstenilen takdirde masal, hikâye, fıkra, şiir, dizi/ film senaryosu yazabilen yaratıcı bir robottur. Bu bağlamda fikir önermesi için sanatçılarda kullanmaktadır. Türkiye’de yapılan akademik araştırmalarda ChatGPT üzerine çok sayıda ürün bulunmamaktadır. Literatüre bakıldığında eğitim, turizm, muhasebe, sağlık, din felsefesi gibi bilim dallarında olumlu olumsuz tartışma konusuyken edebiyat alanıyla ilgili herhangi bir çalışma bulunmamıştır. Bu makale Türk edebiyatını konu alarak ChatGPT ile yapılan ilk araştırma özelliğini taşımaktadır. Çalışmada dostluk, insan ve doğa sevgisi, hoşgörü gibi temaları Anadolu insanının gönüllerine işleyerek âşıklık geleneğini evrenselin sınırlarına taşıyan Âşık Veysel, ölümünün 50. yıl dönümünde dostları tarafından hatırlanması için seçilmiştir. Araştırmanın amacı yapay zekâ dil modelinin ülkemizin değerli saz şairlerinden Âşık Veysel Şatıroğlu’nu ne kadar tanıdığını anlamaktır. Sohbet teorisi kullanılarak Âşık Veysel’ in hayatı, sanatı, edebi kişiliği, âşıklık geleneği içerisindeki yeri ve şiirleri hakkında genelden özele sorular sorulmuştur. Ayrıca yapay zekânın âşıklık geleneği, şiir, tema, ana konu, üslup özellikleri, âşık bayramı, âşıklık geleneğindeki felsefi düşünceler gibi çeşitli kavramlar hakkındaki bilgilerini Âşık Veysel Şatıroğlu üzerinden aktarabilmesini göstermek hedeflenmiştir. Sonuç olarak ChatGPT sohbet robotunun Âşık Veysel Şatıroğlu hakkında genel ölçüde fikrinin var olduğu ancak hayatı hakkındaki detay bilgilerde eksik yanıtlar verdiği tespit edilmiştir. Edebi kişiliği ve sanatına yönelik cevaplarda örnekler vererek daha destekleyici açıklamalar yapmıştır. Şiirlerini tanımış ancak aktaramamıştır. Yaratıcılığını kullanarak kendisi yeni bir şiir yazmıştır. Şiirle ilgili sorularda bağdaştırma yapamadığı görülmüştür. Sorulardaki anahtar kelimeler hakkında bilgi verdiği gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler üzerinden cevaplar sunarken zaman zaman tekrara düştüğü saptanmıştır. Böylece tüm dünyada kullanılan ChatGPT’ nin herhangi bir kullanıcıya Âşık Veysel Şatıroğlu’ nu nasıl tanıttığı incelenmiştir.Keywords : Türk halk edebiyatı, âşık tarzı şiir geleneği, Âşık Veysel, ChatGPT, yapay zekâ yazılımı