- Bitig Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 1 Issue: 2
- II. Murad ve II. Mehmed Arasındaki Mektuplaşma Hadisesine Bir Bakış
II. Murad ve II. Mehmed Arasındaki Mektuplaşma Hadisesine Bir Bakış
Authors : Çağlar Saygan
Pages : 330-347
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-10
Article Type : Research
Abstract :II. Murad, hâkimiyet devrinde Anadolu ve Rumeli’de önemli fetihlerde bulunmuş ve devletinin sınırlarını genişletmiştir. Ancak başarısızlık ile sonuçlanan Belgrad kuşatmasının ardından, Rumeli’de yaşanan bir dizi mağlubiyet İzladi Savaşına yol açmıştır. İzladi Savaşı sırasında Macaristan’ın liderliğindeki Haçlılar ile ittifak içinde olan Karamanoğulları da Anadolu’da Osmanlıların aleyhine faaliyette bulunmuşlardır. Rumeli’deki Haçlı tehdidini ortadan kaldıran II. Murad, Karamanoğulları üzerine yönelmiş ve burada da durumu kontrol altına almıştır. Macaristan ile Edirne-Segedin anlaşmasını ve Karamanoğulları ile de Yenişehir Sevgendnâmesi’ni yaparak devletini bulunduğu zor durumdan çıkardığı kanaatine varan II. Murad, yaşadığı maceralı ve zor saltanat devri sonrasında oğlu II. Mehmed’in lehine tahttan feragat etmiştir. II. Murad devlet işinden elini çektikten sonra Manisa’ya yerleşmiştir. Osmanlı tahtında yaşanan değişiklik neticesinde, Osmanlı Devleti’nin rakipleri bir araya gelerek Rumeli’de, başta Macaristan olduğu halde yeni bir Haçlı ordusu meydana getirmişler ve Osmanlı Devleti’ne saldırmışlardır. Bu zor durumdan kurtulmak amacı ile II. Murad’ın hükümdarlığında yanında bulunan ve II. Mehmed devrinde de görevine devam eden devlet ricali, Manisa’da ikamet eden II. Murad’ı tekrar geri getirmeyi planlıyor ancak karşılarında olan II. Mehmed taraftarı diğer devlet adamları, genç padişahın bu badireli dönemde ordunun başında bulunup saltanatını sağlamlaştırmasını arzu ediyorlardı. Sonunda II. Murad’ın ordunun başında olmasını isteyen ve başında Vezir-i azam Çandarlı Halil Paşa’nın bulunduğu hizbin faaliyetleri neticesinde, II. Murad tekrar devletin başına geçmiş ve Haçlıları Varna Savaşı’nda durdurmayı başarmıştır. İşte bu geçiş sırasında II. Murad’ı Haçlılar ile karşılaşmak amacıyla ikna etmek için yollanan mektup veya mektuplarda geçen "Baba, eğer padişah siz iseniz geliniz ve ordunun başına geçiniz. Yok, eğer padişah ben isem, size emrediyorum! Gelip ordunun başına geçiniz.” sözü tarihi kaynaklarda en erken tarihli olarak Kemâlpaşazâde’nin Tevârîh-i Âl-î ‘Osmân adlı eserinin VI. defterinde bulunmaktadır. Bu eser, ardından gelen kroniklere kaynaklık edip bu mektup hadisesini ortaya çıkarmıştır. Fakat bu anlatıma karşılık Varna Savaşı’na şahitlik eden Anonim Gazavâtnâme ve bu devirde yazılan diğer kroniklerle beraber arşiv belgelerinde de böyle bir bilgiye rastlayamadık. Bu sebeple Kemâlpaşazâde’de geçen anlatım eserin yazıldığı dönemin siyasi ve sosyal gereksinimleri göz önünde bulundurularak tahlil edilmiştir.Keywords : Varna Savaşı, II. Murad, II. Mehmed, Mektup, Çandarlı Halil Paşa