- Uluslararası Dorlion Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi
- Volume:1 Issue:2
- Sultan Sencer Dönemi Oğuz İsyanına Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım
Sultan Sencer Dönemi Oğuz İsyanına Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım
Authors : Emir Çınar
Pages : 363-388
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Araştırma Makalesi
Abstract :11. yüzyılda bir yandan Oğuzların birbirleriyle mücadeleleri diğer yandan da onların çabalarıyla kurulan Büyük Selçuklu Devleti, benzer şekilde bu halkın iç çekişmeleri sonucu yıkılmıştır. Selçuklu Devleti içindeki iç çekişmelerin büyük bölümünü, bu devletin kurucu halkı olan Oğuz boylarının kalkıştıkları isyanlar oluşturmuştur. Sultan Sencer dönemi Oğuz isyanı ise, bu devletin yıkılmasına sebep olan en güçlü isyandır. Başta bu isyan olmak üzere bu dönemde gerçekleşen bütün Oğuz isyanları birbiriyle derin ilişkileri olan çok yönlü tarihî vakıalardır. Bu çalışmada Oğuz boylarının güçlükle büyük bir imparatorluk hâline getirdiği Selçuklu devletinin idari ve askeri yapısında görev alan diğer Türk boyları ve İranî unsurlar tarafından ötelenmesi sonucu meydana gelen Oğuz isyanı ve bu isyanın altında yatan siyasi ve sosyo-kültürel etmenler ele alınmıştır. Çalışma boyunca Oğuzların Selçuklu devleti tarihinde kalkıştıkları diğer isyan örnekleri ele alınmış ve gerçekte Oğuz boylarının kendi devletleriyle olan kaotik ilişkilerinin arka planına inilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ana konusu olan Sencer dönemi Oğuz isyanının siyasal yapısını vetarihsel bağlamınısunmak adına, isyan arifesindeki Katvan Savaşı incelenmiştir. Ardından Sultan Sencer ve Oğuz boyları arasındaki savaş ortamı ve Sultan’ın esir düşüşü ele alınmıştır. Çalışmanın ana konusu Oğuz isyanının sosyo-kültürel sebepleri ise,çalışmanın son bölümünde müstakil bir başlık altında değerlendirilmiş ve Oğuz halkının siyasi sıkıntıları, büyük ölçüde onların savaşçı ve göçebe doğası üzerinden incelenmiştir.Keywords : Genel Türk Tarihi, Büyük Selçuklu Devleti, Sencer, Oğuz İsyanı, Atsız, Kamaç