- Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 18
- مفهوم "الإلزام" في الفقه الإسلامي ونماذج مختارة من كتاب "المحلى" لابن حزم...
مفهوم "الإلزام" في الفقه الإسلامي ونماذج مختارة من كتاب "المحلى" لابن حزم
Authors : Semra Peker
Pages : 154-174
Doi:10.34085/buifd.1011725
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-25
Article Type : Research
Abstract :Şüphesiz mezheplerin ana kaideleri, usulleri, fer’î hükümlerinin oluşumunda ana unsurlar olup bu fıkhî hükümlerin, mezhep usullerine muhalefet etmemesi gerekir. Mezhebin Fer’î meselelerinden biri, o mezhebin usulüne muhalif olması, ters düşmesi durumunda; hüküm muhalifini destekleyici dahi olsa, mezhep kaidelerine uyacak şekilde hüküm vermeye zorlanır. İşte buna ilzam denir. Bu manada İlzam mefhumu, her ne kadar hakikate ulaşmada ve kendi görüşünü üstün kılmada en etkili yöntem de olsa Cedel ilminden farklıdır. Fıkhın oluşumundan itibaren, uygulanan lakin bir fıkıh kavramı olarak tanınmayan ''ilzam'', son asırda Arap dünyasında yazılan bazı eserlerde ortaya çıkmıştır. Bu hususta, Türkiye'de herhangi bir müstakil çalışmaya rastlamadım. Bu itibarla, makalemin, Türkiye'de ilzam meselesinin hakikatini ortaya koyan ilk makale olduğu kanaatindeyim. Kelimenin türevlerinden ''lüzum'', ''akdin bağlayıcılığı'' manasında TDV İslam Ansiklopedisinde tanımlanmış olup, meselemizle bir alakası yoktur. Cedel ilminde, muhalifin görüşünü çürütmek için kullanılan bir uslûb olarak karşılaştığımız manaya gelince, bu sadece işaretten ibarettir. Bu makalem: ilzâm’ın önemi, tarifi, kaynağı, fıkıhtaki yeri ve tesiri, İbn-i Ḥazm'ın bu konudaki konumu, Muḥallâ’dan ilzam örneği - «Kesilen hayvanın karnındaki ölü yavrunun yenmesi helal midir? » - ve neticelerini içermektedir.Keywords : İslam Hukuku, İlzam, Fıkıh, İbn-i Hazm, Muhalla