- Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 14
- Âlemin Ezelîliği Tartışmalarına Muhyiddîn Muhammed b. Alî el-Karabâğî'nin Katkıları
Âlemin Ezelîliği Tartışmalarına Muhyiddîn Muhammed b. Alî el-Karabâğî'nin Katkıları
Authors : Mehmet Sami Baga
Pages : 211-227
Doi:10.34085/buifd.641390
View : 10 | Download : 1
Publication Date : 2019-12-25
Article Type : Research
Abstract :Kelâmcılar ile felâsifenin birbirinde büyük oranda ayrı perspektif ve kavram setleri kullanarak farklı açıklama getirdikleri konulardan biri de âlemin nasıl yaratıldığı meselesidir. Özellikle Eş’arî kelâmcılar, hususen de Gazzâlî’nin reaksiyonuyla bu konu, İslam düşünce tarihinde bu iki ekolün bakış açılarını yansıtan temsil gücü yüksek bir mesele olarak tartışılagelmiştir. Gazzâlî’nin, felâsifenin görüşlerindeki sakıncalara göstermek amacıyla telif ettiği Tehâfütü’l-Felâsife adlı eserinde ilk mesele olan âlemin ezelîliği konusu Osmanlı döneminde kaleme alınan ve genel olarak Tehâfüt olarak adlandırılan eserlerde de değerlendirilmiştir. Bu dönemde Hocazâde Muslihuddin Efendi’nin Gazzâlî’nin eleştirilerini değerlendiren çalışması üzerine ondan yaklaşık bir asır sonra haşiye ve ta‘lîkât türünden iki eser kaleme alınmıştır. Bu çalışmada Muhyiddîn el-Karabâğî’nin Hocazâde’nin çalışmasına yazdığı talikte âlemin ezelîliği tartışmalarını nasıl değerlendirdiği üzerinde durulacak ve bu tartışmalara yaptığı katkılar tespit edilmeye çalışılacaktır.Keywords : İslam Felsefesi, metafizik, kelâm-felsefe ilişkisi, tehâfüt geleneği, Muhyiddin el-Karabâğî